Пауэрбанкті ұшаққа алып кірерде не білген жөн?

Әрине, саяхатқа шыққанда смартфоныңызды түрлі мақсатта қолданасыз. Ойламаған жерден ұялы телефоныңыз фото-видео түсіретін камера да, жол сілтейтін картада, ақша төлейтін банкомат та болады. Сол себепті кейде смартфонның қуаты тез азайып қалатын бар — осындай кезде пауэрбанк таптырмас көмекші болатыны сөзсіз.

Алайда пауэрбанкке қатысты ұшақ бортындағы ережелер күшейтіліп жатыр. Бұл борттағы қауіпсіздікті арттыру үшін жасалады — бұл құрылғының жанып кету қаупі бар. Олай болса осы мақалада пауэрбанкті қалай ұшаққа алып кіруге болатынын айтып береміз.

Пауэрбанктерді тасымалдау неге қиындық туғызды?

Пауэрбанктің ішінде әдетте литий-ионды батареялар болады. Олар ұшақ бортында қысым өзгерген кезде қысқа тұйықталуы мүмкін. Мұндай жағдай көбінесе пауэрбанк қатты қызып кеткенде немесе жерге құлап, соғылып зақымданғанда болады. Сондықтан оны қолданғанда да абай болыңыз — қатты қызса немесе тұтанса, қиын жағдайға тап боласыз. Өрт шығу ықтималдығы төмен болса да, мұндай жағдайлар болған. Сол себепті оны тасымалдауға қатаң талаптар қойылған.

Бұл ереженің себебі жоғарыда айтылды. Егер құрылғы ұшақ ішінде жанып кетсе, бортсеріктер өртті тез сөндіре алады. Ал жүк бөлігінде тұтанса, өрт басқа сөмкелер мен чемодандарға таралып, оны сөндіру әлдеқайда қиын әрі көп уақыт алады. Сондықтан қауіпсіздік қызметкерлері тексеру кезінде багаждан пауэрбанктерді алып тастайды. Өз пауэрбанкіңізді өзіңіз алып жүріңіз — біреудің жүгін өртеп, басыңыз бәлеге қалмасын. Төлем талап етіп жүрсе…

Қол жүгінде пауэрбанкті тасымалдау ережелері қандай? 

Пауэрбанкті ұшаққа алып өту үшін оның корпусында техникалық сипаттамалары көрсетілуі керек. Бұл түсініксіз қысқартулар емес — егер мектепте физикадан үлгеріміңіз жақсы болса, бірден ұға қоясыз. Ал гуманитарлық пәндерге жақынырақ болсаңыз, қысқаша түсіндіріп өтейік: 

Пауэрбанктің сыйымдылығы әдетте мАсағ (миллиампер-сағат) түрінде көрсетіледі. Оны Втсағ (ватт-сағат) бірлігіне арнайы формула арқылы ауыстыруға болады:

Втсағ = (мАсағ / 1000) × V.

Мысалы, сыйымдылығы 20 000 мАсағ және кернеуі 5,4 В болатын пауэрбанктің қуаты — 108 Втсағ. Ал 10 000 мАсағ және 5 В кернеуі бар құрылғының қуаты — 50 Втсағ.

Енді корпусқа жазылған сандар мен сөздерді түсініп алсақ, бұл ақпаратты қалай қолданамыз? Ең бастысы — корпусқа жазылған мәліметтер әуе компаниясының талаптарына сай болуы керек. Егер құрылғыда мұндай белгілер болмаса немесе ол талаптарға сәйкес келмесе, оны тәркілеп алуы мүмкін. Сонда инстаграмға салатын фото-видеосыз қаласыз, ал картасыз тіпті адасып кетерсіз.

Ал талаптарға келсек, көптеген әуе компаниялары пауэрбанкті тасымалдағанда келесі үш көрсеткішке назар аударады:

• Қуаты — 100 Втсағ дейін;
• Сыйымдылығы — 30 000 мАсағ дейін;
• Литий мөлшері — 2 граммнан аспауы керек.

Қуантатын жаңалық: нарықтағы кең таралған пауэрбанктер осы талаптарға сай келеді, сондықтан оларды заңды түрде алып жүруге болады. Тіпті көп жағдайда әр жолаушыға бірнеше батареяны бірге алып өтуге рұқсат етіледі (көбінесе 20 данаға дейін).

Егер аккумуляторыңыздың қуаты осы көрсеткіштерден асып кетсе, әуе компаниясының сайтына кіріп немесе байланыс орталығына хабарласып, нақты талаптарды анықтап алған жөн.

Мысалы, Air Astana қуаты 160 Втсағ дейінгі құрылғыларды тасымалдауға рұқсат береді. Егер пауэрбанктің қуаты 100 бен 160 Втсағ аралығында болса, оны тек әуе компаниясының алдын ала мақұлдауымен алып өтуге болады. Мұндай жағдайда бір жолаушыға екі данадан артық алып жүруге рұқсат етілмейді.

Төмендегі кестеде негізгі әуе компанияларының талаптарын көрсетіп қойдық.

Барлығына ортақ ережелер: 

1. Көлемі 100 Втсағ дейінгі құрылғыларды ұшақ бортына алып кіруге болады.
2. Егер қуаты 100–160 Втсағ аралығында болса, оған әуе компаниясының алдын ала рұқсаты қажет.
3. 160 Втсағ-тан жоғары батареяларды тасымалдауға рұқсат етілмейді.

Пауэрбанк туралы ақпаратты әр әуе компаниясының жеке сайтынан ғана тексере аласыздар. Барлық мәліметті жинап беретін сиқырлы сайт әзірге жоқ болып тұр.

Тағы бір маңызды талапқа назар аударыңыз: кейбір әуе компаниялары пауэрбанк өз қаптамасында болуы керек деп талап етуі мүмкін, яғни құрылғы сатып алынған кездегі өз қорабында тасымалдануы тиіс. Егер ол қаптама жоқ болса, құрылғыны пластик контейнерге немесе арнайы қапқа салып қою қажет. Көп жағдайда қауіпсіздік қызметі аккумулятордың қалай тасымалданып жатқанын нақты тексермейді. Бірақ бұл талап ресми түрде бар, сондықтан «сақтансаң сақтайды» демекші, есте ұстаған дұрыс.

Сонымен қатар, кейбір Азия елдерінің әуе компаниялары ұшу кезінде пауэрбанкті пайдалануға тыйым салады. Мысалы, Korean Air өз жолаушыларына пауэрбанкті салып қою үшін бортқа мінген кезде арнайы қаптама таратып береді. Singapore Airlines 1 сәуірден бастап бортта пауэрбанктерді және олардан құрылғыларды зарядтауға тыйым салды. Осындай шектеуді бұған дейін China Airlines пен Thai Airways секілді әуе компаниялары да енгізген. Сондықтан сапар алдында әуе тасымалдаушының ресми сайтынан ақпаратты нақтылап алған жөн.

Пауэрбанк сатып аларда неге назар аудару керек?

Қауіпсіз әрі сапалы пауэрбанк таңдау — тек құрылғының ұзақ жұмыс істеуі үшін емес, өзіңіз бен өзгелердің қауіпсіздігі үшін де маңызды. Дұрыс пауэрбанктерді ресми электронды дүкендерден сатып алған дұрыс. Жасанды немесе сапасыз құрылғылар қызып кету, жарылу немесе өрт шығару қаупін тудырады. Сондықтан келесі кеңестерге мән беріңіз:

• Сертификаттары мен қауіпсіздік белгілерін тексеріңіз. CE, FCC немесе RoHS сияқты халықаралық стандарттарға сай таңбалар құрылғының сенімді екенін көрсетеді.
• Танымал брендтерді таңдаңыз. Anker, Xiaomi, Baseus сияқты беделді өндірушілердің өнімдері сапа бақылауынан өтеді. Күдікті арзан құрылғылардан сақ болыңыз.
• Қаптамасына назар аударыңыз. Сапасыз басылған жазулар, техникалық сипаттаманың болмауы немесе грамматикалық қателер — жасанды өнімнің белгісі.
• Өте жоғары сыйымдылыққа күмәнмен қараңыз. Нарықта 50 000 мАсағ немесе одан да жоғары көрсеткішпен сатылатын арзан өнімдер көбінесе жасанды немесе қауіпті болуы мүмкін.
• Қауіпсіздік функцияларын қараңыз. Қысқа тұйықталудан, артық қуаттан немесе қызып кетуден қорғайтын функциялары бар құрылғыларды таңдаған дұрыс.
• Сенімді сатушылардан алыңыз. Ресми дүкендерден немесе өндірушінің ресми өкілдерінен сатып алған жөн.

Осы кеңестерді ескеріп, сапалы әрі қауіпсіз пауэрбанк таңдасаңыз, құрылғыңыздың ғана емес, өзіңіздің де қауіпсіздігіңізді қамтамасыз етесіз.

CE, FCC немесе RoHS сияқты халықаралық стандарттар деген не?

• CE (Conformité Européenne) — өнімнің Еуропалық Одақ аумағында қауіпсіздік, денсаулық және қоршаған орта талаптарына сай екенін көрсетеді. Құрылғыда CE таңбасы болса, ол ЕО стандарттарына сәйкес келеді деген сөз.
• FCC (Federal Communications Commission) — бұл таңба құрылғының АҚШ-тың байланыс стандарттарына сай екенін білдіреді. Электронды құрылғы басқа құрылғыларға кедергі жасамайтынын және қауіпсіз екенін көрсетеді.
• RoHS (Restriction of Hazardous Substances) — құрылғы құрамында қорғасын, сынап, кадмий сияқты зиянды заттардың шектеулі мөлшерде екенін білдіреді. Бұл стандарт Еуропа елдерінде қолданылады және экологиялық қауіпсіздікке бағытталған.

Саяхатшылар есте сақтауы керек басты дүниелер:

• Арзан әрі белгісіз өндірушілердің пауэрбанктерін сатып алмаған дұрыс. Белгісі жоқ немесе сапасыз құрылғылар қауіпті болуы мүмкін.
• Егер пауэрбанкіңіз биіктен құлап, үстінде жарықтар немесе зақымдалған белгілер пайда болса, оны мүлде пайдаланбаған дұрыс.
• Қол жүгінде тасымалдағанда пауэрбанкті қолыңыз тез жететін жерге қойыңыз — бұл тексеру кезінде құрылғыны қауіпсіздік қызметкеріне оны оңай көрсетуге мүмкіндік береді.

Пауэрбанкке қатысты қысқаша чек-лист

Не істеу керек:

• Пауэрбанкті қол жүгіне салыңыз (багажға салуға болмайды).
• Сыйымдылығын Втсағ бірлігімен тексеріңіз: көптеген әуе компаниясы 100 Втсағ-қа дейінгі пауэрбанктерге ғана рұқсат береді.
• Пауэрбанктің сыртқы күйін тексеріңіз — ісіп кеткен, зақымдалған құрылғыларды алып жүруге болмайды.
• Әуе компаниясының ресми ережелерімен алдын ала танысыңыз.

Не істеуге болмайды:

• Ұшу кезінде пауэрбанктен басқа құрылғыны зарядтау — көптеген әуе компаниясы бұл әрекетке тыйым салады.
• Тексерістен өтпеген бренд құрылғыларын алып кіруге болмайды.

Кішкентай ғана құрылғы деп ойлап, оған мән бермеу — дұрыс емес. Жақсы фото, видео және карта сапарда ауадай қажет. Танымайтын жерде розетка іздеп жүргенше, қолыңызға бір пауэрбанк алып алыңыз — тіпті розетка тапсаңыз да, оны қолдануға болатынына кім кепіл…

Суретті салған — СашаШура.