Көбікті сырадан асыл трюфельге дейін: Еуропадағы күзгі ең үздік фестивальдер

Күз — мұңаюға себеп емес, керісінше Еуропаға ресми шақыру. Мұражайлар мен тар көшелер әрқашан орнында, фестивальдер де күтіп тұрмайды. Октоберфесте литрлік саптыаяқтарды сыңғырлатып, көңіл көтеруге болады, Италиялық Альбада әлемдегі ең қымбат саңырауқұлақты іздеуге шығуға немесе Лондондағы джаз клубтарына барып, балқып кетуге болады. Ал аздап «ғылымға бет бұрамын» дейтіндер үшін — Амстердамда деректі фильмдердің басты фестивалі өтсе, Парижде ең беделді фото жәрмеңке бар.

Идеалды күзгі саяхат маршруты дайын. Қалғаны — неден бастау керек екенін шешу.

Октоберфест: әлемнің басты сыра фестивалі

Қайда: Мюнхен, Германия

Қашан: 20 қыркүйек – 5 қазан 2025 жылы

Бұл мереке 200 жылдан аса уақыт бойы өтіп келеді. Алайда тартымдылығын әлі де жоғалтқан жоқ. Дәл түскі сағат 12-де Мюнхен мэрі бірінші бөшкенің тығынын қағып ашады, артынан 12 зеңбірек атылады, сөйтіп алып Терезиенвизе алаңында нағыз думан басталады: 14 алып сыра шатыры, жүздеген аттракцион және әлемнің түкпір-түкпірінен келген жеті миллион қонақ. Бұл жай ғана ішімдікке толы кеш емес, ғасырлар бойы қалыптасқан бавар мәдениетінің бір бөлігі. 

Ескертпе:

• Фестивальге кіру тегін. Тек сыра мен тамақ үшін төлейсіз.
• Бағасы: 2024 жылы бір литр сыраның (мұнда басқа көлем жоқ)  құны — €14–15, яғни шамамен 8 950-9 600 теңге.
• Лайфхак: Шатырдағы орындарды жарты жыл бұрын брондайды, бірақ броньсыз да кіруге мүмкіндік бар. Ол үшін жұмыс күні түстен кейін келсеңіз жеткілікті. Бос үстел табылу ықтималдығы өте жоғары.

Ақ трюфель фестивалі: асыл қазына ізімен

Қайда: Альба, Италия

Қашан: 2025 жылғы 11 қазаннан 5 желтоқсанға дейінгі әр демалыс күндері

Қалай жетуге болады: Алматыдан Миланға тікелей рейс бар, одан әрі пойызбен Альбаға шамамен үш сағатта жетесіз. Сондай-ақ Стамбул немесе басқа еуропалық қалалар арқылы ұшуға болады. Туриннен Альбаға пойызбен бір жарым сағатта барасыз, билет құны €6.85 (шамамен 4 400 теңге).

Күз келген сайын Пьемонт аймағындағы шағын Альба қалашығы нағыз гурмандардың жұмағына айналады. Әлемнің түкпір-түкпірінен қонақтар осында ақ трюфель үшін ағылады. Ең сирек кездесетін әрі қымбат саңырауқұлақты «аңшылар» жергілікті ормандарда арнайы үйретілген иттермен іздейді. 

Фестиваль күндері қала нағыз думанға бөленеді: көшелерде костюмді шеру өтеді, басты алаңда есек жарыстары (Palio degli Asini) ұйымдастырылады, ал орталықта жәрмеңке ашылады. Мұнда «аңшылардан» балғын трюфель сатып алуға, паста, ірімшік, тіпті шоколадқа қосылған түрінің де дәмін көруге болады. Бұдан бөлек, көне қамалда сәнді кешкі асқа қатысуға, паста дайындауды үйрететін шеберлік сабағына баруға немесе сомельелер нәзік трюфель хош иістерін ажырата алуды үйрететін «сенсорлық талдау» сессиясына қатысуға мүмкіндік бар.

Ескертпе:

• Билеттер: Жәрмеңкеге кіру құны €5–10 (3 200–6 400 теңге). Шеберлік сабақтары мен кешкі астар бөлек төленеді. Билеттерді ресми сайттан сатып алуға болады. 
• Бағалар: Жергілікті мейрамханаларда трюфель қосылған пастаның бағасы €20-дан басталады. 

Тағы осы тақырыпта

Шенген алам десеңіз: қазақстандықтарға арналған нұсқаулық

Лондон джаз фестивалі: толассыз музыка

Қайда: Лондон, Ұлыбритания

Қашан: 2025 жылғы 14-23 қараша (шамамен)

Қалай жетуге болады: Алматыдан Лондонға тікелей рейс бар. Сондай-ақ Стамбул, Баку, Варшава немесе Франкфурт арқылы жетуге болады.

Қараша айында Лондон он күн бойы тек джазбен өмір сүреді. Фестиваль бүкіл қаланы: Barbican мен Royal Festival Hall секілді алып залдардан бастап, таң атқанша джем тоқтамайтын шағын андеграунд клубтарға дейін баурап алады. Бағдарламада — әлемдік жұлдыздар, джазды хип-хоп пен электроникамен тоғыстырған жас экспериментшілер, тіпті көше импровизациялары бар. Бұл шара нағыз жанкүйерлер үшін де әрі жай ғана әдемі кеш өткізгісі келетіндер үшін де мінсіз таңдау. 

Ескертпе:

• Лайн-ап: Қатысушылар мен алаңдардың толық тізімі ресми сайтта жарияланады.
• Билеттер: Сатылым әлі басталған жоқ, бірақ басталған сәтті жіберіп алмау үшін жаңалықтарға жазылып қоюға болады. 

IDFA: документалистер «Оскары»

Қайда: Амстердам, Нидерланд

Қашан: 2025 жылғы 13–23 қараша

Қалай жетуге болады: Атыраудан Амстердамға тікелей рейс бар. Басқа қалалардан — Стамбул немесе Франкфурт арқылы ұшуға болады.

Егер сіз үшін деректі фильмдер табиғат туралы ұзақ-сарқылмас ленталармен шектелмесе, онда жолыңыз Амстердамға түсуі керек. IDFA — деректі кино әлеміндегі «Оскар», ең ауқымды әрі беделді фестиваль. Мұнда жыл сайын әлемнің түкпір-түкпірінен 300-ден астам туынды: саяси зерттеу еңбектерінен бастап, жүректі қозғар жеке оқиғаларға дейін көрсетіледі.

2025 жылы IDFA екі мықты бағыт ұсынады: мұрағаттар арқылы тарихқа терең бойлау және технологиялық болашаққа батыл көзқарас. Фестивальдің басты қонағы — португал режиссёры Сусана де Соуза Диаш. Амстердамда оның шығармаларының ретроспективасы өтеді, соның ішінде саяси тұтқындардың фотосуреттерін олардың ондаған жылдардан кейінгі куәліктерімен салыстыратын әйгілі «48» фильмі де көрсетіледі.

Ал контраст үшін — DocLab атты эксперименттік бағдарлама «Off the Internet» («Желі сыртында») тақырыбымен ұсынылады. Онда заманауи парадокс зерттеледі: бізді жақындастыруы тиіс технологиялар керісінше алыстатып барады. Қатысушылар желіден шығып кетуге деген өсіп келе жатқан ұмтылыс, оның шын мәнінде мүмкін еместігі және офлайн болу — шын мәнінде артықшылық екендігі туралы ой қозғайды.

Ескертпе: 

• Билеттер: Қарапайым көрсетілім билеті €13 (шамамен 8 300 теңге). Жеңімпаз фильмдер топтамасына абонемент €55 (шамамен 35 200 теңге). Билеттерді осы жерден сатып алуға болады.

Paris Photo: фотосуреттердің бар тарихы бір сарайда 

Қайда: Париж, Франция

Қашан: 2025 жылғы 13–16 қараша

Қалай жетуге болады: Парижге тікелей рейс жоқ. Стамбул, Баку, Варшава немесе Франкфурт арқылы ұшу ыңғайлы.

Grand Palais Éphémère павильоны төрт күнге фотосуреттерді сүйетіндердің басты мекеніне айналады. Paris Photo — XIX ғасырдағы дагерротиптерден бастап VR-эксперименттерге дейінгі бүкіл тарихты бір күнде көруге болатын жәрмеңке. 30 елден келген жүздеген галерея өздерінің ең үздік туындыларын алып келеді. Сондай-ақ Нью-Йорк пен Токионың жабық коллекцияларында сақталатын сирек кадрларды да көруге болады.

Бұл шара тек коллекционерлерге ғана арналмаған. Мұнда кез келген адам келіп, бірнеше сағатқа уақытты ұмытып кете алады: бір залда классикалық репортаждық түсірілімді тамашаласаңыз, келесі кеңістікте жас авторлардың жарық пен цифрлық эффектілермен ойнаған жұмыстарын көресіз. 

Ескертпе:

• Билеттер: Кешкі билет — €26 (шамамен 16 600 теңге), демалыс күндері  — €40 (шамамен 25 600 теңге). Билеттерді осы жерден сатып алуға болады.

Суретті салған Эмилия Хан.