
Түйісетін және ауысып мінетін рейстерді ажырата аласыз ба?
Жүкті қандай жағдайда алып кетуіңіз керек және рейс кешіккеніне кім жауапты болады?
Сапарға шыққанда көздеген жерге жетудің ең ыңғайлы жолы — тікелей рейс. Бірақ мұндай рейстердің билеті әдетте қымбаттау болады, оның үстіне әуежайдың бәрінен бірдей тікелей рейс ұша бермейді. Сондықтан жолаушылар бір қалада екінші ұшаққа ауысып мінетін немесе түйісетін рейспен ұшып жатады. Осы екі рейс түрінің айырмашылығы не және билет сатып аларда нені ескерген дұрыс екенін қарастырайық.
- Түйісетін рейс деген не?
- Түйісетін рейстің ауысып мінетін рейстен айырмасы
- Түйісетін рейсті ауысып отыратын рейстен қалай ажыратуға болады?
- Түйестін рейстер арасында қанша уақыт болғаны дұрыс?
- Түйісетін рейске үлгермей қалсаңыз не істейсіз?
- Билет ішіндегі бір сегментті пайдаланбасаңыз не болады?
- Бір сегменттің ақысын қайтарып алуға бола ма?
- Қысқаша айтқанда


Түйісетін рейс деген не?
Түйісетін рейс — бұл бүкіл сапар бір билетпен рәсімделген бағыт (бір брон, бір билет нөмірі). Яғни екі немесе одан да көп ұшу сегменті біріккен сапар деп қарастырылады. Мұндай рейстерді көбіне бір әуе компаниясы немесе бір альянсқа кіретін серіктес компаниялар ұшырады.
Мысалы, сіз Алматыдан Вашингтонға Майндағы Франкфурт арқылы ұшасыз делік. Бірінші бөлігін — Lufthansa, ал екіншісін — United Airlines орындайды. Екі компания да Star Alliance альянсына мүше. Барлық сегмент бір бронға кірсе, бұл түйісетін рейс деп түсініңіз. Lufthansa мен Air Astana бір альянсқа кірмейді, бірақ олар серіктес авиакомпаниялар.

Түйісетін рейстің ауысып мінетін рейстен айырмасы
Көп адам бұл екі рейс түрін шатастырып жатады, бірақ айырмашылығы баршылық.
Түйісетін рейс
- бүкіл бағытқа арналған бір билет беріледі, оны бір әуе компаниясы немесе бір альянстың мүшелері ұшады;
- тіркеуден бір рет өтесіз, ал багаж бірден соңғы нүктеге жіберіледі;
- рейстер арасындағы күту уақыты 24 сағаттан аспайды.
Ауысып мінетін рейс
- екі бөлек билетпен рәсімделеді;
- алғашқы ұшудан кейін багажды алып, қайта тіркеуден және қауіпсіздік тексерісінен өту қажет;
- күту уақытына шектеу жоқ.
Aviasales.kz сайтында мұндай рейстер «ауысып міну» деп аталады, себебі «түйісетін рейс» деген термин жиі қолданылмайды. Алайда бағытыңызда қайта тіркеу қажет болатын билет тұрса, ол билет картасында міндетті түрде көрсетіледі.

Әуе компаниясының жауапкершілігі
Түйісу кезінде (бір билет болған жағдайда): алғашқы ұшақ кешігіп, сіз келесі рейске үлгермей қалсаңыз, жауапкершілік толықтай әуе компаниясына артылады. Олар сізді ең таяу уақыттағы бос рейске отырғызуы керек. Ал күту уақыты төрт сағаттан асса, тамақ берілуі керек, сегіз сағаттан асса, қонақүйге жайғастыруға тиіс.
Ауысып міну кезінде (жеке билеттер болса): әр брон өзінше қаралады. Егер алғашқы рейс кешігіп, сіз екіншісіне үлгермей қалсаңыз, әуелгі компания екінші рейстің ақысын өтемейді, бұл жағдайда шығынды жолаушы өзі көтереді.
Виза мәселесі
Кей жағдайда транзиттік виза қажет болуы мүмкін. Мысалы, сіздің рейсіңіз Шенген аймағында түйісер болса және транзиттік аймақтан шығу керек болса (багажды алуға немесе қайта тіркеуден өту үшін), виза талап етіледі.
Түйісетін рейс (бір билет): сапар бір билетпен рәсімделгендіктен, транзиттік аймақтан шығудың қажеті жоқ — демек виза да керек емес.
Ауысып мінетін рейс: сізде екі бөлек билет бар, сондықтан багажды алу немесе қайта тіркелу үшін транзиттік аймақтан шығуға тура келеді — бұл жағдайда транзиттік виза қажет болуы мүмкін. Барлығы ел мен әуежай ережесіне байланысты.
Мысалы, сіз Алматыдан Ригаға Стамбұл мен Стокгольм арқылы ұшасыз делік. Түркияға қазақстандықтар визасыз кіре алады — мұнда бәрі оңай. Ал Стокгольмде Pegasus пен Ryanair бір альянсқа кірмейтіндіктен және сізде екі бөлек билет болғандықтан, транзиттік аймақтан шығу қажет болады. Сондықтан Швецияға кіру үшін Шенген визасы керек.

Кейбір әуежайларда, мысалы, Лондонда қандай жағдайда да виза талап етіледі. Себебі ол жерде транзиттік аймақ жоқ — яғни мұндай жағдайда ауысып мінудің өзі елге кіру деп есептеледі.

Түйісетін рейсті ауысып отыратын рейстен қалай ажыратуға болады?
Билеттер туралы. Бір билетіңізде бірнеше бағыт көрсетілсе, бұл — түйісетін рейс. Мысалы, билеттің өзінде «Астана — Стамбұл — Париж» деп жазылса, ол бір броньмен рәсімделген, бір билет нөмірі бар және рейстерді бір әуе компаниясы немесе бір альянс орындайды.
Ал егер тіркеуден кейін сізге екі бөлек билет берілсе — бұл ауысып мінетін рейс болуы керек. Әр билетке жеке ереже қолданылады, сондықтан сіз қайта тіркеліп, багажды тапсырып, сосын оны қайта алуыңыз керек.
- Әуе компаниясының сайтында. Бағыт түрін әуе компаниясының немесе агенттіктің сайтындағы «Менің брондарым» немесе «Маршрут дерегі» бөлімінен тексеруге болады. Онда «Астана — Стамбұл» және бөлек «Стамбұл — Париж» деп көрсетілсе, әр рейстің өз коды мен түбіртегі болса, демек сіз ауысып мінетін рейспен ұшасыз.
- Aviasales.kz сайтында. Біздің қызмет арқылы билет сатып алсаңыз, билет картасында қайта тіркелу қажет пе, жоқ па — нақты көрсетіледі. Түйісетін рейстерде қайта тіркеуден өтудің қажеті жоқ.
- Қолдау қызметі. Қандай рейске билет алғаныңызды түсінбей жатсаңыз, әуе компаниясына немесе тур сатып алған агенттікке хабарласқаныңыз жөн. Бұл әсіресе рейс кешіккен жағдайда немесе багажбен ұшсаңыз, өте маңызды. Ал билетті Aviasales.kz сайтынан сатып алсаңыз — Telegram, Facebook немесе Instagram желілері арқылы қолдау қызметіне жаза аласыз.
Түйестін рейстер арасында қанша уақыт болғаны дұрыс?

Жалпы ереже мынадай: халықаралық рейстер үшін әдетте кемінде бір жарым–екі сағат, ал ішкі рейстер үшін 40–60 минут жеткілікті. Бірақ рейстер түйісетін әуежайдың ерекшеліктерін ескерген жөн.
- Рейстер ірі әуежайда түйіссе (мысалы, Стамбұл, Франкфурт немесе Әбу-Даби), кемі екі–үш сағат қосымша уақыт қарастырған дұрыс. Себебі мұндай әуежайларда бір терминалдан екіншісіне жетудің өзіне жарты сағаттай уақыт кетуі мүмкін.
- Түйісу уақыты тым қысқа болса, тіпті аз ғана кідіріс келесі рейске үлгермей қалуға себеп болуы ықтимал. Сондықтан алдын ала әуежай картасын қарап шығыңыз. Ұшақ қонған бойда келесі гейтке дейінгі ең қысқа жолды әуежай қызметкерінен сұрап біліңіз. Бағыт көрсеткіштеріне назар аударыңыз. Үлгермей жатсаңыз, өзге жолаушылардан кезексіз өткізіп жіберсеңіздер деп сұраудан қысылмаңыз.
- Ал егер түйісу тым ұзақ болса, әуежайда көп күтіп қаласыз. Сол себепті билет брондағанда әрбір әуежайдағы ең қысқа түйісу уақытын (Minimum Connecting Time) тексеріп алған жөн.
- Мүмкін болса, чартер емес, тұрақты рейстерді таңдаңыз. Олардың кестесі сирек өзгереді.
Түйісетін рейске үлгермей қалсаңыз не істейсіз?
Бір билетпен ұшып бара жатып, келесі рейске әуе компаниясының кінәсінен (мысалы, алғашқы рейстің кешігуі салдарынан) үлгермей қалсаңыз:
- Транзиттік аймақтағы әуе компаниясының өкіліне жүгініңіз;
- Келесі бос рейске отырғызуды сұраңыз;
- Күту уақыты ұзақ болса, тиесілі қызметтерді талап етіңіз (тамақ, сусын немесе қонақүй), күту уақытына қарай:
- екі сағаттан асса, сусын берілуге тиіс;
- төрт сағаттан асса, тамақ беруі керек;
- ал түнде алты сағаттан, күндіз сегіз сағаттан асса, қонақүй ұсынылуы қажет.
Ал рейске өз кінәңізден кешігіп қалсаңыз, жауапкершілік толықтай өзіңізге жүктеледі. Сондай-ақ билеттер бөлек рәсімделсе, әуе компаниясы екінші рейстің құнын өтемейді. Өзіңіз жаңа билет сатып алуға мәжбүр боласыз.
Билет ішіндегі бір сегментті пайдаланбасаңыз не болады?
Түйісу кезінде: бірінші рейске мініп, келесі сегментке отырмасаңыз — әуе компаниясы қалған бағыттарды (оның ішінде қайтар билетіңізді де) автоматты түрде жоюы мүмкін. Бұл талап әуе компанияларының ережелерінде нақты көрсетілген: бір сегмент пайдаланылмаса, қалғандары да күшін жояды.
Ал багажды бірінші рейсте тапсырсаңыз, ол бірден сапардың соңғы нүктесіне жөнелтіледі. Оны арадағы әуежайда алу қажет болса, мұны алдын ала әуе компаниясына хабарлап немесе тіркеу кезінде соңғы нысанды нақты көрсетіп айту керек.
Ауысып мінгенде: екі бөлек билет алсаңыз, бір рейске отырмағаныңыз екіншісіне әсер етпейді.
Бір сегменттің ақысын қайтарып алуға бола ма?

Түйісетін рейсте билет біртұтас сапар ретінде рәсімделеді. Сондықтан бір сегменттің ақшасын қалғандарын да жойып тастамай қайтарып алу мүмкін емес.
Кейбір әуе компаниялары немесе тариф түрлері маршруттың бір бөлігін өзгертуге не қайта брондауға мүмкіндік береді. Мұны билет сатып аларда немесе әуе компаниясының ресми сайтынан алдын ала нақтылап алған дұрыс.
Қысқаша айтқанда
- Түйісетін рейс — бір билет, бірнеше бағыт; багаж бірден соңғы нүктеге дейін жөнелтіледі; ұшақ кешігіп, рейстен қалып қойсаңыз, бұған әуе компаниясы жауап береді.
- Ауысып мінетін рейс (бөлек билеттер) — екі бөлек брон; багажды қайта алып, қайта тапсыру қажет; кешіксеңіз, өзіңіз жауапты боласыз.
- Транзиттік виза — транзиттік аймақтан шығатын болсаңыз ғана қажет; ал транзиттік аймақ ішінде түйісу кезінде әдетте виза талап етілмейді.
- Кеңес: сапар уақытыңызды әуежайдың ерекшеліктеріне сай жоспарлаңыз; рейс кешіксе, әуе компаниясының тіркеу үстеліне жүгініңіз және барлық құжатты сапар соңына дейін сақтап қойыңыз.
Сурет салған — маша пипетка.
























