Астанада баруыңыз керек жерлер. Қаланы сүйетін қыз жасаған гид
Астанаға аңсары ауған жандарға арналған мәдени, гастрономиялық және кешкі бағдарлама.
Кең, шулы, үнемі жел соғып тұратын, суық әрі қарама-қайшылыққа толы қала. Мен білетін Астана бейнесі алуан. Бірақ қанша құбылса да, бұл қала кез келген адамды — мейлі Алматыдан, Шымкенттен, Петропавлдан не басқа қаладан келсе де, құшақ жая қарсы алады. Астанада әркімге орын бар.
Мұнда зәулім ғимараттар мен ескі ағаш үйлер қатар тұр, сәнді кештер мен баяу таңғы рейвтер де қатар өтеді, ерекше гастрономиялық орындар мен музейлер де бірдей баурап алады. Мен осы қалада туып-өскен адам ретінде Астанада қайда барып, не істеуге болатынын ерекше ықыласпен айтып берсем деймін. Бұл қаланы сіз де жақсы көріп кетерсіз.
Такси бағасы жол ұзақтығы мен қай уақытта шақырып жатқаныңызға байланысты құбылып тұрады, шамамен 900–3500 теңге. Кондиционері бар жаңа автобустар да жүреді. Жол ақысы — 110 теңге, Kaspi не QR-код арқылы төлеуге болады.
Қолданбалар: 2GIS (карта), Yandex Go мен inDrive (такси шақыруға).
Есіңізде болсын: жазда да жеңіл күрте ала жүріңіз. Кешке қарай кенет жел тұрып кетуі мүмкін.
Қаланы терең танығысы келетіндерге
Астана — мен туып-өскен қала. Кезінде бос жатқан жазықта жаңа үйлер бой көтергеніне, көшелер абаттандырылып, ескі саябақтар орнында театрлар, арт-кеңістіктер мен мейрамханалар ашылғанына куә болдым. Мен бұл топтамаға Астананы тереңірек тануға көмектесетін орындар мен жобаларды жинап шықтым. Ескі қала көшелерінің бойымен серуеннен бастап, театр қойылымдары мен ірі музейлерге дейін — бәрі осы қала туралы маңызды дерек береді. Астананы жақсы білетін адам да, қалаға алғаш келген қонақ та бұл жинақтан өзіне керегін табады деп сенемін.
Walking Tse экскурсиясы
Көп адам Астананы жас әрі заманауи қала деп біледі. Алайда бұл — оның бір қыры ғана. Шын мәнінде, қаланың тарихы әлдеқайда терең әрі бай. Астананы биік ғимараттары бар бас қала ретінде емес, тамыры тереңде жатқан тарихи шаһар ретінде көрудің ең жақсы жолдарының бірі — Теміртас Ысқақов негізін қалаған Fading Tse жобасының Walking Tse атты жаяу экскурсиясына қатысу.
Теміртас астананың тарихи-мәдени мұрасы туралы әсерлі баяндайтыны сондай — экскурсиядан соң қалаға өзгеше бір құрмет пайда болады. Экскурсиядан сіз сол жағалау салынбай тұрған кездегі Астана қандай болғанын, бұрынғы көшелер қайда орналасқанын, алғашқы үйлер мен мектептер, вокзалдар қалай бой көтергенін білесіз.
Әртүрлі тақырыптағы жаяу экскурсиялар ескі қаланың бойында, көпестердің үйі мен теміржол ғимараттарының жанында өтеді. Серуен 2,5–3 сағатқа созылады, осы уақыт ішінде сіз өткенге сапар шегіп қайтасыз.
Экскурсиядан бөлек, Fading Tse-нің Instagram парақшасында Астанаға қатысты мұрағат суреттерін, сирек құжаттарды, қаланы қала еткен ғимараттар мен адамдар туралы естеліктерді табуға болады.
Сәкен Сейфуллиннің мұражайы
XX ғасырдағы қазақ зиялыларының рухын сезінгіңіз келсе, Сәкен Сейфуллиннің мұражай-үйіне барыңыз. XIX ғасырдың соңында салынған бұл ағаш үйде ақынның өзі бір кездері жұмыс істеген. Бұл — сәулет мұрасының сирек үлгісі. Қазір мұнда Сәкеннің жеке заттары, қолжазбалары, фотосуреттері мен құжаттары мұқият сақталған.
Музей сағат 9:00-ден 18:00-ге дейін ашық тұрады (дүйсенбі — демалыс күні). Кіру билеті — 1200 теңге, экскурсиямен бірге — 2700 теңге.
ҚР Ұлттық музейі
ҚР Ұлттық музейі — ел тарихы мен мәдениетін жақын танығысы келетін әр адам міндетті түрде бас соғуға тиіс орын. Бұл музей Орталық Азиядағы ең ірі әрі заманауи музей саналады. 2013 жылы ашылып, содан бері ел астанасының көрнекті жеріне айналып үлгерді. Музей өте ыңғайлы жерде орналасқан. Экспозицияларды тамашалап болған соң, елорда тұрғындары «Пирамида» деп атайтын Бейбітшілік және келісім сарайының жанындағы саябақта серуендесеңіз болады. Жап-жасыл паркте тоғандар, тынығып отыратын орындықтар мен кең аллеялар бар. Балаларды апарғанға таптырмас орын. Тәуелсіздік алаңымен жүріп өтіп, «Шабыт» университетінің ғимаратына да көз салыңыз. Содан сәл ары тұрған ақ күмбезді Хазірет Сұлтан мешіті де тамсандырмай қоймайды.
Астанада сұлулығы сыр шерткен сәулет нысаны көп. Солардың бірі — қаланың бас мешіті. Ол әлемдегі ең ірі он мешіттің қатарына кіреді. Ақ мәрмәрден тұрғызылған, көгілдір күмбезді мешіттің сырты көздің жауын алады. Ал іші кең, жарық әрі көркем. Намаз оқымасаңыз да, мынадай көрнекті ғимаратты көрмей кетуге болмайды.
Қалибек Қуанышбаев атындағы театр
Сіз де мен сияқты театрды жақсы көрсеңіз, міндетті түрде Астананың мәдени символына айналған Қалибек Қуанышбаев атындағы музыкалық драма театрына ат басын бұрыңыз. Театр отыз жылдан аса уақыттан бері жұмыс істейді. Ол театрмен аттас көше бойындағы заманауи әрі әсем ғимаратта орналасқан. Ішінде кең сахна мен жайлы көрермен залы, ал айналасында серуендеуге қолайлы әдемі аумақ бар. Репертуарында «Абай», «Жошы хан» спектакльдері мен лирикалық «Қыз Жібек» драмасы сияқты мазмұнды қойылымдар бар. Билеттер 1 200–3 000 теңгеге тұрады, афишаны театр сайтынан не әлеуметтік желілерден көре аласыз.
Ал жастарға бағытталған, музыкалық әрі тың форматтағы дүние іздесеңіз — Омаров көшесі, 47Б мекенжайындағы Музыкалық жас көрермен театрына барыңыз. Онда сіз жазушы Дулат Исабековтің «Гауһартас» әңгімесі негізінде қойылған, TikTok-та ерекше танымал болған спектакль көрсетіледі. Бұл театрда тың әрі заманауи үн мен жанды музыка тыңдап, танымал әртістердің ойынын көресіз. Билеттер 1 500–3 000 теңге тұрады, әсіресе «Гауһартасқа» кіретін билет тез таусылып қалады. Сондықтан алдын ала қамданғаныңыз жөн. Театрдың Instagram парақшасынан афишаны бақылап жүріңіз.
АЛЖИР
Өткенге сапарлап жүргенде «АЛЖИР» музей-мемориалдық кешенін айналып өту мүмкін емес. Бұл мекен — еліміздің ең ауыр тарихи кезеңдерінің бірі, «Халық жауларының әйелдері» қамалған Ақмола лагері туралы тарихи шындықты әшкерелейтін орын. Сталиндік қуғын-сүргін жылдары онда 18 мыңнан астам әйел қамауда отырған.
Музейге тұтқындардың түпнұсқа хаттары, фотосуреттері, құжаттары мен жеке заттары қойылған. Сондай-ақ мұнда «Қасірет керегесі» атты монумент бар.
Кешен Астанадан 40 шақырым жерде — қала сыртындағы Ақмол ауылында орналасқан. Таксимен жарты сағатта жетуге болады. Бірақ эмоциялық тұрғыда ауыр әсер қалдыратын бұл орынға жалғыз бармағаныңыз жөн. Көрген-білгеніңізді біреумен бөлісіп, пікір алмасқан, ой түйген де маңызды деп ойлаймын.
Ересектерге арналған экскурсиясы бар кіру билеті — 2 700 теңге. Музей сейсенбіден жексенбіге дейін сағат 9:00-ден 18:00-ге дейін ашық тұрады, ал дүйсенбі — демалыс күні. Мекенжайы: Ақмола облысы Ақмол ауылы, Линейная көшесі, 2Б.
Астана асханасы: таңғы ас пен кофе іздегендерге
Бұл маршрут Астанаға алғаш келген қонақтарға да, осы қалада көптен бері тұратын, заманауи әрі сәнді жер іздеген жерлестерге де пайдалы болмақ.
Астана кейінгі жылдары гастрономиялық өмірі қарқынды дамып жатқан қалаға айналды. Қазір мұнда дәмге, әсемдік пен атмосфераға ерекше ден қоятын көп жер бар. Дәмді әрі әсем әрленген асты қайдан ішуге болады? Керемет әсер қалдыратын қызық шаралар қайда өтеді? Қай жерде демалуға, жұмыс істеуге не жай ғана уақыт өткізуге болады? Осы шолуда қазіргі Астананың ырғағын сезінуге мүмкіндік беретін локацияларды топтап шықтым.
Peak Buro
Peak Buro — тек дәмді тағам ұсынатын орын ғана емес, асықпай таңғы ас ішетін, ноутбукпен жұмыс істеуге болатын ыңғайлы кеңістік. Мәзірінде чимичурри қосылған таңғы ас, жаңа піскен тоқаштар, лазанья мен дәмі ерекше сусындар бар. Интерьері минимализмге сай, бірақ өте сәнді жасалған: ашық түсті қабырғалар, көз тартатын элементтер мен көбіне қазақстандық әртістердің туындысынан тұратын жағымды плейлист ойнап тұрады. Осы кофеханада шазамды жиі қосып, жаңа тректер тауып алып жатамын.
Бұл орын түрлі тәжірибелер жасауға тырысып жүретін жер ретінде танымал. Peak Buro түрлі коллаборациялар да жасайды. Мысалы, et gourmet ет дүкенімен немесе chia кафесімен бірге арнайы шаралар өткізген. Жаңа нәрседен қорықпайды және үнемі тың форматтар ойлап табады. Барған кезде арнайы мәзірге немесе pop-up store-ға тап болсаңыз, жолым болды деп есептей беріңіз.
Tangy Club қала кофеханаларында таңертең және күндіз өтетін суық кештері форматында жұмыс істейді. Жоба негізін қалаған — астаналық диджей Рахат Нұртазин адам денсаулығы мен күн тәртібіне зиян келтірмейтін mindful clubbing форматын енгізді. Мұнда диджейлер хаус, афро, дип сияқты түрлі жанрда музыка ойнайды. Бірақ бір анығы — бұл музыка сізге күні бойына жетерлік қуат береді. Таңғы рейвтер Master Coffee, Drinkit, Bakerist сияқты әртүрлі кофеханада өтеді. Кесте мен бағдарламаны жобаның Instagram парақшасынан бақылауға болады.
Jasylcoffee
Бір қарағанда бұл ломбард жанында тұрған елеусіз ғана кофе бұрышындай көрінеді. Бірақ жергілікті тұрғындар Jasyl-ды кофесінің дәмі мен шынайылығын ерекше бағалайды. Мұнда қаладағы ең қою матча дайындалады. Jasyl Coffee қарапайым шәрбаттарды емес, қолдан жасалған табиғи құлпынай не манго езбесін пайдаланады. Менің фаворитім — құлпынай езбесі қосылған матча.
Точка
Tочка — жағалау маңында (Бейбітшілік көшесі, 1) орналасқан жайлы орын. Іші біраз ескіргенімен, кофесі бұрынғыдай ғажап. Мәзірінен ерекше тағамдар көресіз, үнемі тамаша музыка ойнап тұрады. Ішіне итпен де кіруге болады. Атмосферасы жылы, (қалаларды салыстырғанды ұнатпасам да) аздап «Алматы вайбы» сезіледі. Мұнда жұрт таңғы ас ішуге де, тыныш әрі жайлы кеште демалуға да келеді. Пеште піскен баялды қосылған хумус пен сиырдың қақталған төс етінен жасалған солянканы алып көріңіз. Ал десертке қаймақ кремі қосылған құрмадан жасалған брауни мен ірімшіктен жасалған запеканканы жеп көріңіз.
Keks
Пончиктерді АҚШ-та оқып жүргенде жақсы көріп қалғаным бар. Сондықтан Keks-тің аспаздары оны өте жақсы пісіреді деп сенімді түрде айта аламын. Таңертең ерте әзірлеп, сөреге қойылған пончиктер түстен кейін таусылып қалады. Классикалық шоколады барынан бастап, үлпілдік құлпынайлысына дейін түрлі дәмі бар. Тап сол құлпынайлы пончик — менің фаворитім: нәзік әрі иісі керемет. Пончиктен бөлек мұнда таңғы ас пен ыстық тағамдар да бар, бірақ мен онда не үшін орала беретінімді түсінген шығарсыз.
Loyo
Loyo — бұл кешкі уақытта ерекше атмосферада бір бокал шарап пен әдемі дастархан үстінде отырғысы келгендерге таптырмас орын. Мәзірінде ет, балық, салаттар мен ерекше авторлық тағамдар бар. Бұрышты соус қосылған фирмалық стейгін міндетті түрде жеп көруге кеңес беремін. Шырынды әрі дәмі тамаша. Мұнда маңызды күнді атап өтуге, романтикалық кешкі асқа не өзіңізді дәмді тағаммен қуантуға келсеңіз болады.
Shio Izakaya
Shio — бұл қаланың гастрономиялық картасында жақында пайда болған нүкте. Изакая стиліндегі, яғни жапонның шағын бар-мейрамханасы сияқты жер. Интерьері жылы әрі минимализм стилінде: ағаш элементтер әлсіз жарықта әдемі көрінеді. Мәзірінде қою сорпалы рамен, гёдза, жапонша жасалған салаттар бар. Бұл жер әзірше сынақ режимінде жұмыс істеп жатыр, бірақ қазірдің өзінде-ақ паназиат асханасын сүйетіндерді таңқалдырып үлгерді.
Et Gourmet
Шырынды, дәмі тіл үйірер бургер жегіңіз келсе, Et Gourmet-ке жол тартыңыз. Ет дүкеніндегі сөрелерде тартылған ет, стейктер мен ет тілімдері тұрады. Көз алдыңызда ыстық бургер әзірлеп береді. Бұл кәдімгі кафе емес, төрт адамға арналған шағын әрі жайлы кеңістік. Мәзірі ықшам: бургердің бірнеше түрі, хот-догтар мен картоп фриі бар. Халапеньо қосылған бургердің дәмін көруге кеңес беремін. Дәмі ауыздан да, есіңізден де кетпейді.
Кешкі қала мен коктейльді ұнататындарға
Жүрек жалған алсаңыз, жазға не жоспарлап отырғаныңызды, қандай қызықтар болғанын коктейль ішіп отырып талқылайық. Өзім сынап көрген (алматылықтар да ұнатқан) сүйікті барлар тізімін қабыл алыңыздар.
Atomic
Speakeasy форматындағы бар. Коктейльді кәдімгі бармен емес, ғалымдар дайындайды дерсіз! Даяшылар зертханадағыдай ақ халат киіп жүреді, ал барда сусындармен неше түрлі тәжірибе жасалады. Сізді биге емес, әңгімеге, клуб музыкасына емес, дәмді коктейльге тартып тұрса, осы жерге барыңыз. Тамағы жоқ, бірақ оны барға алдыртуға рұқсат етеді. Алматылық достарымды мұндай жерлерге апарып таңқалдыру оңай емес, бірақ Atomic-ке келгенде бәрі абдырап қалды.
Temple
Temple — әлемдегі үздіктер енетін халықаралық 50 Best Discovery рейтингіне Астанадан енген алғашқы әрі жалғыз бар. Сырттай қарағанда елеусіз жер сияқты: жарқыраған маңдайша да, неон жарығы да жоқ. Мұнда келерден бұрын алдын ала хабарласып, орын брондауыңыз керек. Екінші қабатқа көтеріліп, сұр есіктен өтесіз де, сонда төбесі биік, жарығы әлсіз, ғажап бар тұрған кеңістігіне тап боласыз. Ішімдік ішпесеңіз де, бұл жерде сізге қызық нәрсе табылары анық. Мен, мысалы, бұл жерде алкогольсіз виски ішіп көрдім.
Табиғат пен серуенді сүйетіндерге
Табиғат аясында тыныштықта баяу жүрген ұнаса, Астана мен оның маңайында сіз баруға болатын бірнеше жер бар. Саябақтар, аллеялар, өзен бойындағы жолдар қала ішінде болса, кейбірі Астана іргесінде орналасқан. Онда жалғыз да, жақындарыңызбен де сергіп, таза ауамен тыныстап, тынығуға болады.
Ботаника бағы
2018 жылы ашылған бұл бақ қазірдің өзінде серуендейтін, жүгіретін және велосипед тебетін танымал орынға айналды. Мұнда баяу жүріп демалуға да, дене шынықтыруға да жағдай жасалған: көпірлер, субұрқақтар, тоғандар, ұзындығы 11 шақырым веложолақ мен 10,5 шақырымдық жүгіру жолы бар. Жылы күндері бақ ішінде адам қарасы көп — таяқпен сүйенген әжелер бой жазып жүреді, балалар самокат теуіп, отбасылар көгалда пикник жасап отырады.
Бақ аумағында оранжерея да бар. Бір жылыжайда пальма, лимон мен фикус өссе, екіншісінде әлемнің түкпір-түкпірінен жиналған 200-ден астам кактус түрі бар. Ересектерге арналған билет бағасы — 1200 теңге.
Жағалау
Жағалау — астаналықтар жиі баратын, көпшілік сүйетін жердің бірі. Бұл біраз адамға жай ғана серуендейтін жер емес, ата-анасымен бірге өткізген балалық шақ, алғашқы кездесу, достармен өткізген жазғы кештер туралы естеліктерді сақтап қалған маң. Әсіресе кешкі уақытта бұл жердің көрінісі ерекше: шам жанып, көше музыканттары әндетіп, өзен үстінде самал жел есіп тұрады (самалы кейде желге айналып кетеді). Жағалауда көруіңіз керек сәулет туындысы — салтанатты да заманауи Атырау көпірі. Оны Атырау қаласы Астананың туған күніне сыйға тартқан. Содан бері ол қаланың ажырамас бейнесіне айналып үлгерді. Толқындай тербелген көпір Каспий теңізін еске түсіріп, жағалаудың ажарын ашып тұр. Бұл жерде жұрт жиі суретке түседі. Суреттер, расымен де, әдемі болып шығады.
Бурабай
Әйнек пен бетоннан демалып, қарағайлы орманға, қамысты көл мен таулы жерге тартып тұрса, Бурабайға барыңыз. Әдетте астаналықтар демалыста сонда ат басын бұрады. Жазда шомылып, велосипед теуіп, тауға жаяу шығасыз. Ал қыста шаңғы мен шана теуіп, жайлы үйлердегі камин жанында жылынып отырасыз. Қонатын жердің түр-түрі бар: көл жағасындағы шағын үйлерді де, люкс отельдерді де жалдауға болады. Романтикалық демалысқа, достармен көңіл-көтеруге не үй ішімен сапарлап келуге болады. Қарағай жұпарын жұтып, көл көрінетін терезе алдындағы таңғы ас ішіп, орман ортасындағы серуендеп қайтасыз. Бурабайға жетудің ең ыңғайлы жолы — А1 ақылы тасжолы арқылы жеке көлікпен не таксимен бару. Шамамен 257 шақырым жерде, жолға 2,5–3 сағат кетеді. Жол жақсы, сағатына 140 шақырымға дейін жылдамдықпен жүруге болады.
Зеренді, Ақкөл, Бал-Қарағай
Тыныш, жайлы әрі жаның жай табатын жерлер. Демалысқа уақытыңыз аз болып, бірақ алаңсыз тынығып алғыңыз келсе, сонда барыңыз. Турист аз, табиғаты әсем. «Қаладан алысқа кеттім» деген сезім туары анық.
Бұл қала бірден құшағына баса қоймайды. Алғашында суық, тіпті тым желді болып көрінуі мүмкін. Бірақ асықпаңыз. Бәлкім, сіз де мен сияқты сезінерсіз: Астана — сырттыңнан емес, ішіңнен бастап жылытатын қала.
Фото: Айдана Киндирова, Аружан Кузтаева
