Аяғы ауыр әйелдерге ұшаққа отыруға бола ма?
Ұшаққа алаңсыз отыру үшін жүкті әйелге қалай дайындалу керектігін айтып береміз.
Жүктілік секілді маңызды әрі ерекше кезеңде саяхатқа шығатын болсаңыз, әуе компанияларының тасымалдау ережелерін алдын ала біліп алған жөн — екіқабат әйелдерден талап етілетін анықтамалар бар. Баланың жағдайы туралы уайымдамай, демалысты жайлы өткізу үшін де сақтық шараларын ұмытпаған абзал. Ұшаққа алаңсыз отыру үшін жүкті әйелге қалай дайындалу керек? Материалда айтып береміз.
Қай кезде жүкті әйелге ұшаққа отырмаған дұрыс?
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мамандары екіқабат әйелдердің ұшаққа отыруға ең қолайлы кезеңі 14-28 апта аралығы деп есептейді. Жалпы жүктілік кезінде иммун жүйесі нашарлап, қандай да бір ауруға шалдыққан болса, ұшаққа отырарда дәрігермен кеңесу керек. Себебі ол жүктілікке кері әсерін тигізуі не ауруды қоздыруы мүмкін. Есіңізде болсын — әуеге ұшқан кезде жүкті әйелдің денсаулығына әйелдің өзі және оның дәрігері ғана жауап береді.
Сапарға шығуды, саяхаттауды жүктіліктің бірінші не екінші триместріне жоспарлаған дұрыс, ал үшінші триместрде мейлінше жол жүрмеген абзал. Әсіресе 36-аптадан кейін уақытынан ерте босанудан сақтанған маңызды. Жүктілік кезеңі ауыр өтіп жатса, тіптен ұшаққа отырмаған жөн — 7-13 шақырым биіктікке көтерілген кезде бала қысымның үдей түскенін сезеді әрі анасының да денсаулығына бұл әсер етеді. Ал жүктілік жақсы өтіп жатса әрі саяхаттауға дәрігер рұқсат берсе, жолға жақсылап дайындалыңыз. Ұзақ ұшатын болсаңыз, компрессионды шұлық киіп алған дұрыс. Ұшақта жиі тұрып жүріп, жеңіл тамақ жеп, көп су ішкен пайдалы.
Қазақстан ішінде ұшқанда қандай анықтама қажет?
Қазақстанның ішінде бір қаладан екінші қалаға ұшу үшін жергілікті әуе компаниялары 22-аптаға дейін ешқандай анықтама талап етпейді. Бірақ жүктілік бойынша емханаға тіркелгенде берілетін жүкті әйелдердің алмасу картасын өзіңізбен алып жүріңіз. Ал 22-аптадан бастап 34-аптаға дейін дәрігерден жүктілік аптасы бен хал-жағдайыңыз жазылған анықтама алу керек. Егіз не одан көп балаға жүкті әйелдер мұндай анықтаманы 32-аптаға дейін пайдалана алады. Бұл анықтаманы ай сайын қаралатын акушер-дәрігеріңізден аласыз.
Бір балаға жүкті әйелдер 34-аптадан, ал екі не одан көп бала көтерген әйелдер 32-аптадан бастап арнайы №026/у формасы бойынша дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысы негізінде анықтама жасатуы керек. Оны өзіңіз тіркелген мекеме береді.
№026/у формасы бойынша дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысы — Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығы негізінде жасалатын анықтама. Онда жүкті әйелдің хал-жағдайы мен қай аптаға келгені жазылады. Бұл анықтама 30 күнге жарамды.
Босануға аз қалғанда ұшаққа отыруға бола ма?
Болжамды босанатын күнге жеті күннен аз уақыт қалса, қолында №026/у формасы бойынша анықтама болса да қазақстандық әуе компаниялары жүкті әйелді бортқа отырғызбауға құқылы. Сонымен қатар, босанғанына жеті күн толмаған әйелдер мен нәрестелер ұшаққа отыра алмайды. Бортта арнайы медициналық көмек көрсету мүмкіндігі болмағандықтан осындай талап қойылған.
Аяғы ауыр әйел шетелге ұшқанда нені ескеруі керек?
Шетелдік әуе компаниялары 28-аптадан бастап 34-аптаға дейін дәрігердің анықтамасын талап етеді. Бірнеше балаға жүкті әйелдер мұндай анықтамамен 32-аптаға дейін ғана ұшаққа отырады. 36-аптаға дейін барлық жүкті әйел баратын елдің тіліне аударылған № 026/у формасы бойынша анықтаманы көрсетуі керек. Бірақ 36-аптадан кейін шетелдік әуе компаниялары жүкті әйелдерді мүлде тасымалдамайды.
Жүктіліктің соңғы триместрінде шетелге баруды жоспарласаңыз, тасымалдайтын әуе компаниясына хабарласып, ережелерін егжей-тегжейлі сұрастырып алған абзал. Себебі әр әуе компаниясының жүкті әйелдерді тасымалдау шарттарында өзгешеліктер болуы мүмкін. Мысалы Wizz Air компаниясы бір балаға аяғы ауыр әйелдерді 34-аптаға дейін, ал екі не одан көп балаға аяғы ауыр әйелдерді 32-аптаға дейін ғана тасымалдайды. Ал Turkish Airlines бір балаға жүкті әйелдерді 36-аптадан бастап, екі не одан көп бала көтеріп жүрген әйелдерді 32-аптадан бастап тасымалдаудан бас тартады. Кейбір әуе компаниялары қосымша анықтама сұратуы мүмкін. Мысалы Qatar Airways жүктілігі ауыр өтіп жатқан әйелдерден қосымша MEDIF анықтамасын талап етеді. Анықтама ұшуға жеті күн қалғанда ғана толтырылуы қажет әрі кемі 48 сағат қалғанда әуе компаниясына жіберілуі керек.
Пайдалы кеңестер:
- Ұшаққа отыруға бір-екі күн қалғанда дәрігерге көрінген абзал. Жолда кенеттен ауырып қалмау үшін әрі қандай да бір аурудың алдын алу үшін сақтық шараларын дәрігермен талқылап алыңыз.
- Ұшаққа билет алған бойда сізді тасымалдайтын әуе компаниясының ережелерімен танысып алыңыз. Кейбір әуе компаниялары сіз ұшаққа отырмастан бұрын жауапкершіліктен бас тартатыны туралы құжатқа қол қойдыруы мүмкін.
- Әуежайға ертерек барыңыз. Жүкті әйелдердің анықтамасын тексеруге көп уақыт кетуі мүмкін.
- Алмасу картасы мен анықтамаларыңызды түгендеп алыңыз. Шетелдік рейстерге міну үшін дәрігер беретін анықтаманың қажет тілге аударылуы керек.
- Жүктіліктің соңғы триместрінде шетелге ұшатын болсаңыз, туристік сақтандыру жасатқан жақсы.
- Жалғыз жүрмеуге тырысыңыз, жаныңыздағы адамға дәрігеріңіздің нөмірін, алмасу картасын беріп қойыңыз.
- Ұшақта отырғанда көбірек су ішіңіз, шай мен кофеден бас тартуға тырысыңыз.
- Қан айналымын жақсарту үшін ұшақта жиі тұрып жүріңіз.
- Орын таңдаған кезде әжетханаға баруға ыңғайлы болуы үшін шеткі қатардан орын алуға тырысыңыз.
- Денеңіз тез шаршап қалмауы үшін ұшақта қауіпсіздік белбеуін ішіңіздің астынан тағыңыз, ал беліңіздің артына кішкентай жастық қойып отырыңыз.
- Баратын жеріңіздегі ең жақын емханалардың нөмірі мен мекенжайын алдын ала жазып алыңыз.
🎨 Суретті салған — Алина Минасян.
