Үйдің үлкендерімен саяхаттағанда не ескеру керек
Хи-хи, ха-ха демей пайдалы кеңестер де беріп отырамыз.
Ата-анаңызды, үйдің үлкендерін шетелге апарғыңыз келсе немесе жеке өздерін саяхатқа жіберуді жоспарласаңыз, нені ескеру керек? Бұл кеңес тек ата-анамен ғана емес ата-әжелерімізбен, өзімізден біраз жас үлкен аға, апайларымызбен саяхаттағанда қажет болады.
Бәрін алдын ала ақылдасыңыз
Саяхатқа жоспар құрып, қайда барамыз, қайда апарам деген сауал туындағанда алдымен ата-анаңыздың физикалық дайындығы мен жасын ескеріңіз. Барар жерден бастап, тұратын қонақүй, ұшақ, пойыз, басқа да транспорттарды алғанда ата-анаңыздың мүмкіндігіне, денсаулығына мән беріңіз. Мысалы, қан қысымы төмен я жоғары болса, көп жүрсе тізесі я аяғы ауырса, ол кісілер қала шарлап жүре алмайды. Сондықтан ата-анаңыздың мүмкіндіктерін сұрап, өздерімен ақылдасып алыңыз.
Жалпы сапар алдында барлық детальды, бюджетті, баратын жерлеріңізді ата-анаңызбен ақылдасыңыз. Не көргілері келеді, қандай демалысты қалайды, қаланы бірнеше сағат аралауға дайын ба, бәрін талқылап, бәрінің көңілінен шығатын ортақ шешімге келіңіз. Бұл талқылау үлкен бір жұмыс болмауы керек, жай дастархан басындағы отбасылық жылы әңгіме болғаны жөн.
Ауа райы
Үлкендерге ыстық ауа райы жақпаса, салқындау, ауа райы аса ыстық емес жерлерге барыңыз. Мысалы, Түркия мен Өзбекстанда мамыр-қыркүйекте күн қатты ыстық болатынын ескеріңіз. Бұл елдерге ата-анаңызды сәуір не қазан айында апарған жөн. Еуропада мамырдың соңынан тамыздың соңына дейін ыстық. Сондықтан бұл жаққа сәуір мен мамырдың басында не күздің басында келген жақсы.
Ал ата-анаңыз ыстықты көтере алса Дубай, Египет, Түркияға алып баруға болады. Бұл кезде жағажай, қала аралау, шопингті біріктіруге мүмкіндік бар. Егер әкеңіз бен анаңыз көп жүруді, қала аралауды ұнатпаса курортта я территориясында барлық жайлылығы бар курорт-отельдерде демалса болады.
Ұшақ билеттері
Ұшаққа билет алғанда трансфер уақыты аз немесе тікелей рейстерді қарастырыңыз. Билеттерді барынша ірі әуе компанияларына алған дұрыс. Лоукостер компаниялардың ұшақтарында орындық жатқызылмайды, аяқ созуға ыңғайсыз. Сондықтан ірі компаниялардың рейсіне билет алыңыз. Aviasales.kz қосымшасынан уақыты, трансфері ыңғайлы билеттерді тиімді бағада таба аласыз. Ал діттеген жеріңізге жеткен соң қалаға жету алыс болса, трансфер немесе такси алғаныңыз дұрыс.
Егер қарттар өздері ұшатын болса, ілесіп жүру қызметін брондаңыз. Әуежай қызметкері жолаушыны қарсы алып, оны арбада барлық қажетті орынға – тіркеу үстелінен бастап гейтқа дейін жеткізеді.Бұл егде жастағы туыстарға немесе көп жүре алмайтын адамдарға өте қолайлы. Отырғызу қақпасын іздеп әуре болмайсыз, ал барлық ресми рәсімдеуді кезексіз өтуге болады.Қызмет барлық әуе компаниясында дерлік тегін. Әсіресе ірі әуежайларда және қысқа ауысымдарда уақытты үнемдеудің тамаша тәсілі.
Қонақүй таңдау
Қонақүйдің орналасқан жері – жайлы демалыстың кепілі. Ең дұрысы – қаланың шет жағына шығып кетпей, даңғылдардың у-шуынан да алыс емес, бірақ қызықты орындарға жаяу жетуге болатын нұсқаны таңдау. Іздеу кезінде әрқашан жаңа пікірлерді оқып, рейтингке назар аударыңыз: әдетте 7–8 не одан да жоғары баға жақсы сапаны білдіреді. Сондай-ақ қонақүйдің өзінде медицина қызметкерлері бар-жоғын анықтап, барған елдегі туристерге арналған денсаулық сақтау жүйесінің қалай жұмыс істейтінін біліп алыңыз. Мысалы, Германия мен Оңтүстік Кореяда бұл жүйелер мүлде әртүрлі болуы мүмкін.
Брондау кезінде немесе қонақүйге орналасу сәтінде қасыңызда қарт жолаушылар бар екенін қызметкерлерге міндетті түрде хабарлаңыз. Қонақүйлер көбіне түсіністік танытып, бөлмелерді лифтіге жақынырақ ұсынуға тырысады, осылайша ұзақ дәліздермен жүруге тура келмейді.
Кейде Airbnb арқылы пәтер жалдау тиімді әрі ыңғайлы болады. Біз енемізбен (ол 70 жаста) Оңтүстік Кореяға бардық, және бұл өте қолайлы болып шықты: ішінде барлық қажетті жағдай бар, әрқайсысында жеке кеңістік болды және таңғы ас немесе кешкі асқа үй тағамын дайындауға мүмкіндік бар. Жалғыз нюанс: барлық корей үйлерінде лифт бар, сондықтан мен кейде пәтер иелеріне жазып, нақтылап алатынмын.
Жиналу мен қауіпсіздік шаралары
Сапар алдында артық зат алмау үшін қажетті заттар тізімін алдын ала дайындаңыздар. Ауа райына сай ыңғайлы аяқ киім мен киім – бәрінің жайлылығының кепілі.
Денсаулыққа келсек, сапарды жоспарлау кезеңінде негізгі көрсеткіштерді тексеріп, ұшуға қарсы көрсетілімдердің жоқ екеніне көз жеткізу маңызды. Жолға барлық қажеттісін қамтитын жалпы дәрі қобдишасын дайындап, әрбір адамға сақтандыруды рәсімдеңіз, ол елге кіру үшін міндетті болмаса да. Алдын ала қандай жағдайлар мен шығындар өтелетінін нақтылап алыңыз. Созылмалы аурулардың асқынуы кезінде көмек көрсету полисіңізге кіретінін тексеріңіз.
Қолданып жүрген және дәрігердің рецебімен берілетін барлық дәріні жеткілікті етіп алыңыз. Әсіресе тұрақты қабылдайтын препараттар маңызды — мысалы, қан қысымын немесе қант диабетін бақылауға арналған дәрілер.
Сапар ритмі
Негізі біз саяхатта сәл таңертең жайырақ тұрғанды ұнатамыз. Бастысы таңғы астан кешігіп қалмайық деп ойлаймыз. Ал үйдің үлкендері таңертең ерте тұрып үйреніп қалған. Қонақүйде үлкендермен бір бөлмеде жатсаңыздар, ерте оянса да сәл жата тұруларын сұраңыз. Ал олар бөлек бөлмеде жатса, таңғы ас нешеде басталатынын, асханаға қалай түсетінін көрсетіп қойсаңыз болды. Өздері барып, шүйіркелесіп, таңғы астарын ішіп қайтады.
Өзіміз саяхаттап жүрсек, қонақүйден таңертең кетіп кешке келетініміз бар. Қаланың қуыс-қуысын аралап жүре береміз. Ата-анамызбен саяхаттағанда қаланы ұзақ әрі тез аралауға мүмкіндік болма бермеуі мүмкін. Сондықтан қала аралауға ұзақ уақыт кететінін ескеріңіз. Жүргізуші куәлігіңіз болса, куәлігіңіз барған еліңізде жараса, көлік жалға алып алған ыңғайлы. Ал ата-анаңыздың жаяу көп жүруге мүмкіндігі болса, табиғатқа шығатын, жаяу жүретін саяхат ұйымдастырыңыз.
Ас-ауқат
Ас-ауқатқа келгенде мейрамханаларды, тамақтанатын орындарды дұрыстап таңдаңыз. Ересек адамдар біз, жастар сияқты, базардан, көшеден немесе фастфудтан, фудкорттардан тамақ іше бермеуі мүмкін. Әрі өздеріне таныс емес тамақты ұнатпай қалады. Сол себепті өздеріне таныс, бұрын дәмін татып көрген ас ішкені дұрыс. Әдетте мен түрік, араб, өзбек асханаларына алып барамын. Мәзірдегі әр тамақты түсіндіріп отырамын.
Гастрономиялық ашулар – кез келген сапардың маңызды бөлігі. Барлығына дәмді болу үшін тамақтануға қайда баратындарыңызды алдын ала келісіп алыңыздар. Аутентті тағамдары бар мейрамханаларды өздеріңізге таныс тағамдары бар орындармен кезектестіріп отыруға болады. Егер экзотикалық тағамдарды бұған дейін татып көрген болсаңыз, жақындарыңызға оның неден жасалғанын айтып беріңіз. Мүмкін оларға да жаңа тәжірбие алу қызықты болар. Бұл тек таныс тамақпен шектелгеннен әлдеқайда күшті.
Барлық елде шай біздегідей кең танымал емес, кейде қарапайым цейлон шайын табу қиын мәселе екені мені қатты таңғалдырды. Ал біз шай ішудің мәдениетіміздегі орнын жақсы білеміз. Сол себепті мен шетелге сапарға шыққанда әрдайым қапталған қара шай алып жүремін. Олар жеңіл әрі көп орын алмайды, ал сөрелерден сүт не кілегей табылатыны анық. Саяхат барысында қарбалас күнді бір шыны шай мен көргендерімізді әңгімелеумен аяқтау әрқашан жағымды.
Әркімнің жеке уақыты
Ата-анамызбен саяхаттау кезінде өзіңізді ұмытып кетпеңіз. Кешкісін өзіңіз қала аралап, кешкі шараларға барып қайтуыңызға болады. Өз басым, үлкендермен саяхаттағанда кешкісін оларды қонақ үйге жайғастырып, кейін қалада жастар өзіміз жүріп қайтамыз не кешке болатын фестиваль, концерт, спорт жарыстарына барамыз. Ата-анаңызға да өздеріне қаланы аралауға, қонақ үйдің айналасында жүріп қайтуға мүмкіндік беріңіз. Бастысы телефондарына роуминг я eSIM қосып алсын.
Әрине, мұның бәрі қатып қалған қағида емес. Әр адамның мүмкіндігі, темпераменті, денсаулық жағдайы бар. Сондықтан саяхатты жоспарлағанда осы жайттарды ескеріңіз болғаны. Басты мақсат – жақындарымызбен жақсы уақыт өткізу. Ата-анаңыз елге келген соң көршілері мен туыстарына «балаларымызбен сапарлап келдік» деп басталатын жылы естеліктерін айтып отырғаны маңызды.
Үйдегі мәселелерді, түрлі талқылаулардың барлығын үйде қалдырыңыздар. Саяхатта тек жақсы естеліктерге толтыру үшін сіз де, ата-анаңыз да ат салысуы тиіс.
Баратын елдің тіліндегі және ағылшын тіліндегі пайдалы сөз тіркестерін басып шығарып, бір папкаға жинап қойыңыз. Бұл қонақүйде, таксиде немесе бірдеңе сұрау қажет болғанда көмектеседі. Сондай-ақ сақтық үшін біраз қолма-қол ақша айырбастап алыңыз: бір жерде карталарды қабылдамаса немесе банкоматпен мәселе туындаса, қарттар абдырап қалмайды.
Бастысы — эмоциялар
Әр отбасы мен әр сапар – ерекше. Дайын бір ғана рецепт жоқ, сондықтан ең бастысы – бір-біріңізге мұқият болу. Мұндай сапардың мақсаты – барлық гидтегі орындарды белгілеп шығу емес, бірге өткізген уақыттан ләззат алу. Дәл осы ортақ сәттер кез келген саяхаттағы ең қымбат нәрсе.
