Грин-картаға талас: қазақтар ұтысқа қалай қатыса алады?

Грин-карта лотереясы (Diversity Visa) — АҚШ-та өмір сүруді армандайтын қазақстандықтар үшін жыл сайын берілетін таптырмас мүмкіндік. Бұл жолда виза рәсімдеудің күрделі кезеңдері, жұмыс берушіден оффер не университетке түсу қажет емес. Бар болғаны бағым шапсын деп, анкетаны мұқият толтырсаңыз болғаны.

Бұл материалда грин-картаның не екенін, лотереяға кім қатыса алатынын, жеңу мүмкіндігі қандай екенін және биылғы ұтыс ережесінде не өзгергенін түсіндіреміз. Ал соңында анкета толтыру кезінде қажет болатын шағын FAQ (жиі қойылатын сұрақтар) бөлімін таба аласыз. 

Қызықтың бәрі әлеуметтік желімізде ғой, неге әлі жазылмағансыз?

Telegram

Instagram

АҚШ грин-картасы дегеніміз не және ол неге керек?

Грин-карта (Permanent Resident Card) — бұл АҚШ-та тұрақты тұру құқығын растайтын құжат. Ол елге жұмыс істеу, оқу, отбасымен бірігу немесе босқын мәртебесімен келген шетел азаматтарына беріледі. Грин-карта иесі АҚШ-та заңды түрде тұрып, елге еркін кіріп-шыға алады, ал бес жыл өткен соң АҚШ азаматтығын алуға өтініш бере алады. Ең басты шарт — осы бес жыл ішінде елде тұрақты тұру, әйтпесе құжаттың күші жойылуы мүмкін. Грин-картаны алудың бірнеше жолы бар, бірақ соның ішіндегі ең ерекше әрі салыстырмалы түрде оңай тәсіл — оны лотерея арқылы ұтып алу.

Көптің арманына айналған грин-карта деген — осы 

АҚШ грин-картасын қалай алуға болады?

АҚШ жыл сайын грин-карта лотереясын (ресми атауы — Diversity Immigrant Visa, DV бағдарламасы) өткізеді. Бұл бағдарлама иммиграция деңгейі төмен елдердің азаматтарына арналған және Қазақстан сол елдердің қатарында.

Қайда өтініш беру керек? Тек ресми сайт арқылы. Басқа сайттар, агенттіктер немесе делдалдардың көмегіне жүгінудің қажеті жоқ — бәрін өзіңіз тегін жасай аласыз (биыл енгізілген жаңа төлемнен басқа).

Қашан өтініш беру керек? Тіркеу әдетте қазан айының басынан қарашаның басына дейін жүреді. Биылғы нақты мерзімдер әлі жарияланған жоқ, бірақ былтыр өтініштер 2 қазан мен 7 қараша аралығында қабылданған.

Нәтижесі қашан шығады? Ұтыс қорытындысы келер жылдың мамыр айының басында сол ресми сайтта жарияланады.

Ұтысқа кім қатыса алады?

Шарты көп емес және бәрі өте қарапайым:

• Туған жеріңіз. Сіз тек ұтысқа қатысуға рұқсат етілген елде дүниеге келуіңіз керек. Қазақстан бұл сол тізімде бар. Қазір басқа елдің азаматтығын иеленсеңіз де, маңыздысы — сіздің туған еліңіз.

  Кейінгі жылдары әлдебір елден АҚШ-қа тым көп иммигрант барған болса, оларды ұтысқа қатысатын елдер тізімінен шығарып тастап отырады. Олардың қатарында Латын Америкасы елдері, Оңтүстік Корея, Канада, Қытай, Үндістан, Нигерия мен Пәкістан бар.

  Сіз лотереяға қатыса алмайтын елде туған болсаңыз, бірақ жұбайыңыз немесе ата-анаңыз қатысуға рұқсат етілген елде дүниеге келген болса — сіз олардың туған елі арқылы өтініш бере аласыз. Тек, мәселен, жұбайыңыз арқылы өтініш берген болсаңыз, ол сізбен бірге АҚШ-қа кіруге тиіс. Ал ата-ана арқылы қатысқан болсаңыз, олардың сізбен бірге баруға міндеттемейді. 

• Білім не жұмыс тәжірибесі. Сізде толық орта білім (11 сынып) болуы керек немесе кейінгі бес жылда кемінде екі жыл жоғары біліктілікті талап ететін жұмыста істеген тәжірибеңіз болуы қажет.

• Заң не денсаулық бойынша шектеулер. Сотталған болмауыңыз керек және жұқпалы аурулар болмауға тиіс. Толығырақ FAQ бөлімінде жазылған. 

  Кей аурулар лотереяға қатысуға тосқауыл емес, бірақ жеңгеннен кейін виза алу кезінде бас тартуға себеп болуы мүмкін. Қауіпті инфекциялар қатарына, мәселен, гонорея, сифилис, белсенді туберкулёз жатады. Толық тізімді көріп шығыңыз. 

  Сонымен қатар грин-карта ұтып алған жағдайда вакцинациядан өткеніңіз туралы анықтама қажет болады. Міндетті екпелер тізіміне гепатитке, полиомиелитке, сіреспеге, қызылшаға, қызамыққа, көкжөтелге және басқа ауруларға қарсы вакциналар кіреді. Бұл тізім кейде өзгеріп отырады, сондықтан нақты ақпаратты ресми сайттан немесе сертификатталған медициналық орталықтан білуге болады.

Биыл не өзгерді?

Биыл грин-карта лотереясына қатысу толықтай тегін болмайды. Енді анкетаны толтырғаннан кейін бір доллар көлемінде төлем жасау қажет. Төлем жүйесі қалай жұмыс істейтіні әзірге нақты белгісіз, бірақ ұйымдастырушылардың айтуынша, өтінімді кез келген шетелдік банк картасы арқылы төлеуге мүмкіндік болады.

Грин-картаға анкетаны қалай толтыру керек?

1-қадам. Құжаттар мен суретті дайындаңыз. Өтініш беру үшін сізге төлқұжат және жұбайыңыз бен балаларыңыз туралы ақпарат қажет болады. 21 жасқа толмаған, үйленбеген барлық балаңызды міндетті түрде көрсетіңіз. Балаңыздың жасы 21-ден асқан немесе ол үйленген болса, көрсетудің қажеті жоқ.

Суретке қойылатын талаптар:

• кейінгі алты ай ішінде түсірілген жаңа сурет болуы керек;
• ретушьсіз (өңдеусіз);
• бейтарап қалыпта, күліп тұрмаған, көзілдірік пен бас киім кимей түскен, ақ фонда түсірілген сурет болуға тиіс;
• діни себеппен киілетін бас киімге рұқсат етіледі, бірақ ол жүзді толық жаппауға тиіс;

• өлшемі — кемінде 600х600 пиксель, форматы JPG, көлемі — 240 килобайттан аспауы керек.

  Суретке қойылатын барлық техникалық талап пен дұрыс қиып орналастыруға арналған құрал ресми сайтта көрсетілген.

2-қадам. Ресми сайтта анкетаны толтырыңыз. 

Анкета толтырған өте оңай. Тіпті ағылшын тілін білмесеңіз де, онлайн-аудармашының көмегімен бар-жоғы 20 минутта толтыра аласыз. Онда жеке мәліметтеріңізді, біліміңіз бен отбасылық жағдайыңызды көрсету қажет. Толтыру тәртібі туралы толық нұсқаулық ресми сайтта берілген.

3-қадам. Төлем жасап, өтінім нөмірін сақтаңыз.

Анкетаны толтырғаннан кейін жүйе сізге 1 доллар көлеміндегі төлем жасау керегін айтады. Төлем сәтті аяқталған соң ғана сізге Confirmation Number (растау нөмірі) беріледі. Бұл нөмірді міндетті түрде сақтап қойыңыз: скриншот жасаңыз, жазып алыңыз немесе өзіңізге электронды пошта арқылы жіберіңіз. Бұл нөмірсіз лотерея нәтижесін тексере алмайсыз.

Нені ескеру керек? 

• Өз атыңыздан тек бір рет қана өтінім беруге болады. Егер бір адам атына екі немесе одан да көп анкета жіберсе, олардың барлығы автоматты түрде жарамсыз деп танылады.
• Егер жұбайыңызбен бірге көшеміз деп отырсаңыз, екеуіңіз жеке-жеке өтінім бергеніңіз дұрыс. Әр өтінімде жұбайыңыздың деректерін көрсету қажет, ал екі анкета жіберілген жағдайда ұтып алу мүмкіндігі екі есе артады.

Ұтып алу мүмкіндігі қандай?

Шынын айтсақ, жеңіп алу мүмкіндігі аса жоғары емес. Жыл сайын шамамен 55 мың виза ғана ойнатылады, ал оған миллиондаған адам таласады. Мысалы, былтыр 20 миллион адам қатысып, грин-картаны 0,3%-дан аз адам ғана иеленген.

Оның үстіне грин-карта ұтып алғаныңыз виза беріледі деген сөз емес. Ұтыстан кейін ең күрделі кезең басталады.

Айта кетейік, АҚШ Мемлекеттік департаменті үміткерлердің қосымша «резервтік тізімін» де жасайды, себебі іріктеуден өткендердің бір бөлігі келесі кезеңдерден (сұхбат, құжат тапсыру) өтпей қалады. Case Number неғұрлым жоғары болса, сіздің кезегіңіз жету ықтималдығы соғұрлым азаяды. Бұл нөмірге әсер ету мүмкін емес, ол автоматты түрде беріледі.

Ұтып алуыңызға не әсер етпейді?

Грин-карта лотереясы туралы көп жалған ақпарат тарайды. Уақыт пен төзіміңізді бекер құртпас үшін неге мән бермеуге болатынын айта кетейік.

Сіздің карта жеңіп алуыңызға мыналар әсер етпейді:

• Өтініш берген күніңіз. Жеңімпазды компьютер кездейсоқ таңдайды. Өтінішті бірінші күні бердіңіз бе, соңғы күні тапсырдыңыз ба — бәрібір. Ең бастысы — дедлайнға дейін үлгеру.
• Отбасылық жағдайыңыз. Үйленгенсіз бе, жоқ па — қарамайды. Бірақ ерлі-зайыптының  бірі жеңсе, грин-картаны жұбайы мен 21 жасқа дейінгі балалары да ала алады.
• Бет-әлпетіңіз. Жүйе тек суреттің техникалық талаптарға сай екенін тексереді. Егер фото талапқа сай болмаса, анкета лотереяға дейін-ақ жарамсыз деп танылады.
• Туған қала не ауылыңыз. Лотерея өңірлер бойынша өтеді, сондықтан бір өңірге кіретін барлық елдің қатысушыларының мүмкіндігі бірдей.

Нәтижені қалай және қайдан тексереміз

Нәтижелер әдетте келер жылдың мамыр айында белгілі болады. Яғни, қазір өтініш беретіндер үшін тексеру уақыты — 2026 жылдың мамыры.

1. Сол өтінімді толтырған ресми сайтты қайта ашыңыз да, іздеу жолағына өзіңіздің Confirmation Number, тек тегі (аты жазылмайды) және туған жылыңызды енгізіңіз. 
2. Содан кейін «Submit» батырмасын басыңыз. Осыдан соң экранда сіздің анкетаңыз бойынша ақпарат шығады:
3. Егер ұтпаған болсаңыз, бетте «has not been selected» деген жазу көрінеді.
4. Ал жеңген болсаңыз, экранда АҚШ елтаңбасы бар бет және төменгі жағында Case Number көрсетіледі. Дәл осы нөмір — виза алу кезегіңіздің ретін анықтайды.

Грин-карта ұтып алған соң не істеу керек

Құттықтаймыз! Бірақ бұл бастамасы ғана. Алда сізді құжат жинау мен сұхбаттан өту кезеңдері күтіп тұр.

Алдымен иммиграциялық визаға арналған анкетаны толтыру қажет. Осыдан кейін сізге АҚШ консулдығындағы (Алматы) немесе елшіліктегі (Астана) сұхбат уақыты белгіленеді. Сол кездесуге дейін мына құжаттар толық дайын болуы тиіс:

• төлқұжат және суреті бар бетінің көшірмесі;
• жеке куәлік;
• туу туралы куәлік;
• некеге тұру, ажырасу немесе аты-жөнін өзгерту туралы куәліктер (бар болса);
• екі түрлі-түсті сурет (лотереядағы талаптармен бірдей);
• сотталмағаныңыз туралы анықтама;
• кейінгі бес жылдағы жоғары біліктілікті қажет ететін жұмыстағы екі жылдық тәжірибе немесе білім туралы құжаттар;
• қаржылық жағдайды растайтын құжаттар;
• әскери билет (егер әскери қызметте болған болсаңыз);
• сот шешімдерінің көшірмелері (бар болған жағдайда).

Медициналық тексеріс: Сұхбат алдында тек аккредиттелген клиникаларда ғана өтуге болады (басқа орталықтардың нәтижелері жарамсыз). Қазақстанда бұл рұқсат IMC медициналық орталығына ғана берілген. Ол Алматыда орналасқан, мекенжайлары: Мұқанов көшесі, 235 және Серкебаев көшесі, 111. Медициналық тексеріс құны — 115 000 теңге (ересектер мен балаларға бірдей). Қажетті құжаттар мен дайындық жөніндегі толық ақпарат медицина орталығының сайтында көрсетілген.

Сұхбат күні әр адам үшін 330 АҚШ доллары (шамамен 177 000 теңге) көлемінде визалық төлем төленеді. Консулдық тек қолма-қол ақшамен қабылдайды. Виза ала алмасаңыз да, төлем қайтарылмайды.

Барлық кезеңнен сәтті өткен соң ғана сіз виза алып, белгіленген мерзім ішінде (әдетте жарты жыл шамасында) АҚШ-қа бара аласыз.

Грин-карта ұтысы бойынша жиі қойылатын сұрақтар

Ұтысқа қатысу қанша тұрады?

2025 жылдан бастап әрбір қатысушыдан 1 доллар көлемінде төлем алынатын болды.

Ұтып алған соң грин-карта қанша уақытқа жарайды?

Алдымен сізге алты ай мерзімге арналған иммиграциялық виза беріледі — осы уақыт ішінде АҚШ-қа кіруіңіз қажет. Ал пластикалық грин-карта он жылға жарамды.

Бірнеше өтініш беруге бола ма?

Бір адам өз атынан тек бір анкета ғана жібере алады. Алайда жұбайыңыз болса, ол жеңген жағдайда оның грин-картасы сізге және өтінімге енгізілген балаларыңызға (яғни 21 жасқа толмаған, үйленбеген балаларға) да беріледі.

Сотталған болсаңыз ұтысқа қатыса аласыз ба?

Лотереяға қатысуға болады, бірақ егер ауыр қылмыс жасаған болсаңыз, өтінішіңіз кейінгі кезеңдерде қабылданбайды. Шектеулердің толық тізімін ресми сайттан көруге болады.

Қатысушыларды неге шығарып тастайды?

Анкетаның жарамсыз деп танылуына көбіне фотосуреттің талаптарға сай болмағаны себеп. Сондай-ақ жеке мәліметтердегі қателер мен орфографиялық қате, немесе отбасылық жағдай туралы ақпарат берілмесе де, өтінішіңіз қаралмай тасталуы мүмкін. 

Тағы осы тақырыпта

Неліктен сізге виза бермеуі мүмкін және ондай жағдайда не істеуге болады

Үш кеңеспен түйіндейік

Грин-карта ұтысынан елеусіз қателік үшін ұшып кетпейін, жеңіп алу мүмкіндігімді арттырайін десеңіз, мына нәрселерді есте сақтаңыз:

1. Тек ресми сайтты пайдаланыңыз. Ешқандай делдалдарға, «көмекшілерге» сенбеңіз. Өтінім беруге арналған жалғыз дұрыс сайт — dvprogram.state.gov.
2. Жөні дұрыс фото қойыңыз. Суретті жүктемес бұрын талаптың бәрін қайта оқып шығыңыз. Қатысушылардың өтініші көбіне суреттің талаптарға сай болмауынан қаралмай қалып жатады.
3. Үлгеремін ғой деп жүріп алмаңыз. Соңғы сәттерде сайтқа кіретіндер саны артып, анкета жіберуге үлгермей қалуыңыз мүмкін.