Рамазан айында саяхатқа шығу: турист ретінде нені ескеру керек?

Ораза кезінде мұсылман елдерінде қалай жүріп-тұру керек екенін айтып береміз.

Достарыңызға жіберу

2025 жылы Рамазан айы 1 наурыздан бастап, 29 наурызға дейін созылады. Мұсылмандар үшін қасиетті айда ораза тұтып, жан мен тән тазалығын алдыңғы орында ұстап, нәпсіні тыю маңызды. Осы орайда мұсылман елдерінің тәртіптері де өзгеруі мүмкін. Туристерге өзге елде қандай әдепті ұмытпаған жөн?

Рамазан — Ислам күнтізбесінің тоғызыншы айы. Бұл айда мұсылмандар 30 күн бойы таң атқаннан кеш батқанға дейін су-тамақ ішпейді, жаман істерден, ойлардан өзін аулақ ұстайды, жыныстық қатынасқа түспейді, кеш батқан соң көп дұға жасап, күнделікті тарауих намазын оқиды. Кешкі уақытта ауызашарға бір-біріне қонаққа барып, жақсы іс-әрекеттер жасауға тырысады. Жиі қайырымдылық жасап, зекет береді.

Жалпы кеңестер

Рамазан айында қыдыруды жоспарласаңыз мына кеңестерді қаперге алыңыз:

Банкке қатысты шаруалар мен құжат бойынша жұмыстарды түске дейін бітіруге тырысыңыз. Кешкісін ауызашарға үлгеру үшін мемлекеттік мекемелердің жұмыс уақыты қысқартылуы мүмкін.
Кешкі асты алдын ала жоспарлаңыз. Себебі ауызашар уақытында тамақтанатын бос орын таппай қалуыңыз ғажап емес.
Қоғамдық көлік пен таксиге отыратын болсаңыз, ауызашар уақытын ескеріңіз. Кешке қарай жұрт ауызашарға жиналатындықтан жолда кептеліс басталады.
Мұсылман еліне Рамазан айында қыдырып барсаңыз, күндіз қоғамдық жерлерде мейлінше тамақ ішпеуге, темекі шекпеуге, сағыз шайнамауға тырысқан жөн. Ішімдікті қонақүй сыртында мүлде ішпеген дұрыс. Бұл — сыйластықтың белгісі.
Қандай киім киетініңізді алдын ала ойластырыңыз. Жалпы Ислам дінін ұстанатын елдерде тым ашық, жеңіл киім кимеген жөн. Себебі қай-қай мұсылман ел болмасын, ондағы жергілікті халықтың киім киісі ұстамды, тіпті кейбіреулері жабық киінеді.
Мұсылман елдерінде қоғамдық жерлерде құшақтасу, сүйісу — әдепсіздік. Әсіресе, Рамазан айында мұндай қылықтарға жұрт мінеп қараса таңғалмаңыз.
Басқа мұсылман еліндегі демалысыңыз Рамазан айымен тұспа-тұс келсе, көрнекі жерлердің қалай жұмыс істейтінін алдын ала анықтап алыңыз. Уақыт үнемдейсіз.
Рамазан айы дегенде ойымызға ораза және қатаң тәртіп келеді. Бірақ бұл кезеңнің де өз қызығы бар. Ауызашардан кейінгі уақытта қала сәнденіп, сан түрлі шамдар жағылып, жандана түседі. Әсіресе, Рамазанның соңғы күні мереке ұйымдастырылып, одан кейін үшкүндік Ораза айт тойланады.

Төменде әртүрлі елдердің Рамазан айындағы ерекшеліктері мен талаптарын тізіп береміз.

Түркия

Түркия — мұсылман халқы басым елдердің бірі. Бірақ туристерге бұл елде тыйым жоқ. Қайта түріктердің ораза кезінде ғана дайындайтын тағамдарын: Рамазан пидесін жеп, Рамазан шербетінің дәмін көруге болады. Қаладағы кейбір дәмхана мен кафе ауызашарға дейін жабық болуы мүмкін. Бірақ ауыз бекіткенге дейін көп жер керісінше ашық тұрады. Қонақүй ішінде тіптен ештеңе өзгермейді, бәрі бірқалыпты жұмыс істейді. Демалатын орындар мен туристік аймақтар да жұмысын тоқтатпайды.

Ескеретін басты нәрсе: Ислам дінін ұстанбайтын туристерге Рамазанда үлкен мешіттерге бармаған жөн, себебі бұл кезде мешітте дұға етіп, намаз оқитындар көбейеді. Одан бөлек, Түркияда Рамазан бойы жұртты ауыз бекітуге ояту дәстүрі қалыптасқан. Әр таң сайын үлкен қалалар мен жергілікті халық тұратын аудандарда барабаншылар көше кезіп, халыққа сәресінің жақындағанын барабан соғып хабарлайды. Сондықтан ондай қызыққа да дайын болып барыңыз.

Біріккен Араб Әмірліктері

БАӘ қалаларында ереже қаталырақ. Қонақүй сыртында туристер жергілікті тұрғындармен қатар ережелерді ұстанғаны жөн. Рамазан кезінде қоғамдық жерлерде тамақ ішу, темекі тарту, сағыз шайнау — әдепсіздік. Әсіресе, музыка дауысын даңғырлатып қойып билеуге тыйым салынған. Күндіз мейрамханалар жан-жағын оқшаулап жұмыс істейді. Туристер жиі жиналатын Дубай мен Абу-Дабиде ішімдік сатылмайды, түнгі клубтар мен барлар жұмысын тоқтатады. Кейбір қонақүйлер ішімдікті 19:00–ден кейін ғана сатады. БАӘ қалаларында Рамазан айында көптеген сауда орталығы мен дүкенде жеңілдіктер мен арнайы науқандар басталады әрі жұмыс уақыты түн жарымға дейін ұзартылады. Сондықтан сауда-саттық жасағысы келген жанға Рамазан айында БАӘ-ге барған тиімді.

Мысыр

Мысырда туристерге Рамазан кезінде шектеу жоқ. Туристік аймақтар мен қонақүйлер өзгеріссіз жұмыс істейді. Себебі Мысырдың инфрақұрылымы туризмге негізделген. Бірақ бұл елдің басты көрнекі жерлерін көргіңіз келсе, қоғамдық жерде тамақ ішуден, темекі шегуден, сағыз шайнаудан тартыну керек. Курорттық аймақтан басқа жерге қыдырып барғыңыз келсе, иық, тізе жабық тұратын киім киген дұрыс. Себебі жергілікті халық көбіне жабық киінеді. Қонақүйден басқа қоғамдық жерлерден ішімдік таппауыңыз мүмкін, ал музыка мен концерттік бағдарламалар тек туристік аймақтарда ұйымдастырылады. Ауызашар уақытында кафе мен мейрамханаларда арнайы ауызашар мәзірі бойынша тамақ алуға болады. Ораза ұстаған жандарға кешкі асқа су мен құрма беріледі. Көп жерде, тіпті, көшеде ауызашар уақытында тегін жеңіл тамақ та таратылады.

Малайзия мен Үндістан

Бұл елдерде мұсылман саны көп. Бірақ одан басқа индуистік, буддистік, христиандық жолды ұстанатын адам да аз емес. Сондықтан мұнда туристерге Рамазан айының әсері аса сезілмейді. Көрнекі жерлер мен мейрамханалар өзгеріссіз жұмыс істейді. Кез келген уақытта тамақ пен ішімдік сатылады. Қыдырып барған жанға бұл елдерде қойылатын талап жоқ.

Катар

Катар — Рамазан кезінде құлпыратын елдердің бірі. Тіршілік күндіз емес, кешке жанданады. Жұмыс уақыты 6 сағатқа қысқарады. Музей мен көрнекі жерлердің де жұмыс кестесі өзгереді. Жергілікті мейрамханалар мен кафелер ауызашарға дейін жабылады. Тек қонақүй ішінде таңғы ас пен түскі ас беріледі. Бұл елде ішімдікке қашан болса да тиым салынған (кейбір мейрамханалар мен отельдерде ғана бар). Катарға барсаңыз ұзын әрі жабықтау киім апарған дұрыс, себебі жергілі халық ашық-шашық киімді құптамайды. Көлікте не үйде музыканың дауысын қатты қою әдепсіздік саналады. Қоғамдық жерлерде тамақ ішуге, темекі тартуға да болмайды.

Коллажды салған — Ольга Цай.