Базар жоқ: Алматыдағы сауда орындарына гайд
Көкбазардан Барахолкаға дейін. Жапон винтажы, жайқалған гүлдер, ыдыс-аяқ, электроника, перде мен тон — мұның бәрін қайдан алуға болатынын осы гайдқа жазып шықтық.
Тандырдан жаңа шыққан самса, таудай боп үйілген қып-қызыл алмалар, гу-гу сауда мен өзің қалағандай қазы. Иә, үйдің жанындағы супермаркетке бара салған ыңғайлы, бірақ нағыз өмір Алматының базарларында қайнап жатыр.
Базарлар жай сауда жасайтын орындар ғана емес. Бұл – советтік тарихымыз бен Жібек жолының мұрасы, үлкен қаланың қарбалас ырғағы мен ауылдың жылы атмосферасы астасқан жер. Біз, Demalys командасы, базар аралағанды жақсы көреміз және Visit Almaty-мен бірге сізге шынайы гид дайындадық. Сақтап алыңыз.
- Көкбазар: нағыз базар
- Оптовка: үнемдегіңіз келсе
- Барахолка: қала ішіндегі қала
- Car City, «Барыс» пен «Жібек Жолы»: көлік базарлары
- Тастақ: 90-жылдардағы Алматы
- Сарыарқа: кәуап пен балық іздесеңіз
- Алтын орда: көтерме сауда керек болса
- «Барыс»: бір базарда бәрі бар
- «Жетісу»: жәдігер іздегендерге
- Түрксіб пен Жангелдиндегі базар: гүл керек болса
- Көп базарлайтындардың ақыл-кеңесі:
Көкбазар: нағыз базар
Не іздейміз: шырынды жемістер, қолдың құрты мен ірімшігі, өзбек мейізі, иран құрмасы, корей салаттары, қазы, шұжық пен жая.
Мекенжайы: Жібек Жолы даңғылы, 53.
Егер тек бір базарға баруға уақытыңыз болса, ойланбастан осында келіңіз. Көкбазар — қаланың ерекше нышаны, оны алматылықтар да, туристер де жақсы көреді. Мұнда үйілген анар күнге шағылысып, ауада шафран, алма және жаңа піскен палаудың хош иістері араласып, мұрын жарады.
Редакция кеңесі: Саудагерлер ұсынған нәрсенің бәрін татып көріңіз! Саудаласыңыз. Жымиып тұрып: «Сәл түсіңізші» десеңіз жетіп жатыр. Ал базар аралап шаршаған соң, біз бұрын топтап шыққан лағманхананың біріне соғып, әл жинаңыз. Одан кейін жақын маңдағы Орталық мәдениет және демалыс саябағына не 28 гвардияшы-панфиловшы саябағына бара аласыз.
Оптовка: үнемдегіңіз келсе
Не іздейміз: жарма, макарон, консервілер, ет пен тұрмыстық химия.
Мекенжайы: Розыбакиев–Сәтпаев қиылысы мен содан төменде тұр.
Алматыдағы «Оптовка» — көп базардың бірі емес, ерекше құбылыс дерсің. Онда бір ғана базар емес, шағын көтерме қоймалар мен павильондар шоғырланған. Мұнда үй жанындағы дүкен иелері де, қарапайым алматылықтар да азық-түлік пен тұрмыстық тауарды төмен бағада сатып алуға ағылады.
Редакция кеңесі: жұмыс күні таңертең барыңыз, әйтпесе демалыста аяқ алып жүре алмайсыз. Бір жәшік алма өзіме көп болады десеңіз, достарыңызбен келісіп, бөлісіп алуға болады. Біраз үнемдейсіздер. Бірақ көлік қоятын орын тапшы, сондықтан таксимен барған немесе көлікті екі көше ары қойған дұрыс.
Барахолка: қала ішіндегі қала
Байсат
Байсат
Байсат
Мекенжайы: Солтүстік айналма жол.
Не іздейміз: бәрін. Бәрі бар.
Аңызға айналған алматылық Барахолка — бұл бір ғана базар емес, Солтүстік айналма жолдың екі жағында тұрған ондаған базардан тұратын лабиринт іспетті. Совет кезінде тапшылықтың орнын толтырған болса, қазір бастан-аяқ киініп, үй салып, оны жиһазбен жабдықтауға болатын алып сауда орталығы.
Барахолканың негізгі базарлары:
- Adem, Болашақ: күнделікті киім мен аяқ киім.
- Ялян: техникадан бастап корей косметикасына дейін.
- Байсат: жөндеу мен үйге қажетті заттардың бәрі — мата, ыдыс-аяқ, құрылыс материалдары. Сондай-ақ мұнда тойбастар мен қалтаға арналған тамаша сыйлықтар табуға болады.
- Дәстүр: ұлттық стильді ұнататындар үшін жұмақ. Ыдыс-аяқ, әшекейлер, костюмдер, кәдесыйлар.
- Arlan: түрік тауарларының орталығы — киім, аяқ киім, үй текстилі және тұрмыстық заттар.
- Алатау: мата мен тігінге арналған керек-жарақтың мол таңдауы, алтын мен күміс әшекейлер, сырт киім, тюль мен перде.
- Кенжехан: құрылыс материалдары, плитка, тұсқағаз және жиһаз.
Редакция кеңесі: бірден бәрін аралап шығамын деп ойламаңыз. Өзіңізге керек 1-2 базарды ғана таңдаңыз. Жайлы аяқ киім киіп, қолма-қол ақшаны молырақ алыңыз, сөмкені көзіңізден тасада қалдырмаңыз және адасуға дайын болыңыз — бұл да болуы керек нәрсе. Көп жағдайда бұл сапарға тұтас бір күн бөлуге тура келеді. Бірақ көп әсер алатыныңыз сөзсіз.
Car City, «Барыс» пен «Жібек Жолы»: көлік базарлары
Не іздейміз: қолданыста болған автокөліктер, қосалқы бөлшектер, аксессуарлар, жөндеу қызметтері.
Мекенжайы: Car City (Баянауыл ықшам ауданы, 57а), «Барыс» атвобазары (Алматы–Бішкек трассасы, 122/5), «Жібек Жолы» (Райымбек даңғылы, 517/6).
Алматының көлік базарларында «Жигули» мен Жапониядан енді ғана жеткізілген Lexus-тың бір қатарда тұрғанын көруге болады. Көлік сүйер қауым жиі баратын сауда орындары — Car City, «Барыс» пен «Жібек Жолы».
Бұл жерлердің ерекшелігі сол — онда тек сауда жасамайсыз. Онда ондаған шеберхана жұмыс істейді: толық диагностика жасап, жаңа дабыл орнатып, сатып алар алдында көлікті тексертіп алу сияқты түрлі қызмет бар.
Редакция кеңесі: базар болған соң, саудаласпасаңыз болмайды. Қазақша не орысша білмесеңіз, я саудаласа алмасаңыз, өзіңізбен досыңызды не аудармашыны ерте барыңыз. Олар бағаны түсіруге, алданып қалмауға көмектеседі.
Тастақ: 90-жылдардағы Алматы
Не іздейміз: арзан ыдыс-аяқ, кілемдер, сүлгілер, метрлеп сатылатын маталар, буда-буда балғын шөп және үй маңындағы дүкендерден арзанырақ гүлдер.
Мекенжайы: Төле би көшесі, 266.
Тастақта туристер көретін қызылды-жасылды жер жоқ, бірақ бұл базардың кереметі де сол — онда шынайы өмір қайнап жатыр. Қаптаған адам, қыз-қыз қайнаған сауда. Лағманға жақсы қызанақ, кешкісін арзан әрі әдемі қызғалдақ және басқа жерден таба алмаған перде ілетін сирек ілмек таба аласыз. Сондай-ақ Тастақта сатушылармен ауа райы не егін туралы әңгімелесе кеткен оңай. Алматыда қазір сирек кездесетін ашықтықты осында сезінуге болады.
Бірақ Тастаққа көпшілік гүл алуға келеді. Сауда қатары түнге дейін істейді, ал гүл бағасы үй маңындағы дүкеннен әлдеқайда төмен болады. Шұғыл гүл алу керек болса, Тастаққа тартыңыз.
Редакция кеңесі: қарныңыз ашып кетсе, кіреберістегі шағын дүңгіршектерге соғыңыз. Онда қарапайым, бірақ өте дәмді әрі тойымды лағман, самса немесе қуырылған манты пісіреді. Бәрі қарапайым, тойымды әрі үйдегідей дәмді.
Сарыарқа: кәуап пен балық іздесеңіз
Не іздеу керек: сапалы әрі арзан сүт өнімдері, ет пен балық. Әдемі қапшықтарға салынған шөп шайлар — таптырмас әрі пайдалы кәдесый.
Мекенжайы: 4-ықшам ауданы, 28.
Бұл — қаладағы ең арзан базарлардың бірі, мұнда сапалы сүт өнімдері, балық пен ет сатылады. Ал ең бастысы — тек жергілікті тұрғындар білетін Тофиктің кәуабы. Оны базардың ішкі жағынан табасыз. Текстиль қатарына соқсаңыз, мінсіз жазғы көйлек тігуге жарайтын табиғи мақта мата мен жеңіл жібек кездестіруге болады. Ал кәдімгі магнит орнына достарыңызға крафт қапшыққа қолмен өлшеп салынған шөп шай алып беріңіз.
Редакция кеңесі: сатушылардан қызық рецептер не шөптердің емдік қасиеттері жайлы сұраудан қысылмаңыз. Олар білгенін қуана айтып береді.
Алтын орда: көтерме сауда керек болса
Не іздейміз: көкөніс пен жемісті жәшікпен, ет, ұн, қант, сондай-ақ арзан электроника мен жиһаз.
Мекенжайы: Алматы іргесі, Ташкент даңғылы, 15-шақырым.
«Алтын Орда» — жай ғана базар емес, Орталық Азиядағы ең ірі әрі ең ретсіз көтерме хабтардың бірі. Елестетіп көріңізші: шағын қаланың аумағындай жерде күніне 50 мың адам сауда жасайды. Дәл осы жерден өнімдер мен тауарлар бүкіл Алматыға тарайды, сондықтан мұндағы бағалар қала дүкендеріндегі бағаға тікелей әсер етеді. Көкөніс дүкенінің иесі болмасаңыз да, көтерме саудаға (жәшікпен, қаппен) келсеңіз болады. Мысалы, қысқа азық дайындағанда осы базардан бәрі арзанға табылады.
Қатарларды шарлап шыққан соң күшіңіз қалып жатса, бірер минуттық жерде тұрған Aport Mall сауда орталығына соғып, тынығып, киноға баруға немесе балаларды ойын-сауық паркіне апаруға болады.
Редакция кеңесі: «Алтын Ордаға» бару — нағыз арнайы операция дерсіз. Бұл базар — Ташкент даңғылымен қаладан шығатын жолдағы ұзын-сонар кептелістердің негізгі себебі. Біраз уақытыңыз кетер, бірақ әжептеуір ақша үнемдейсіз.
«Барыс»: бір базарда бәрі бар
Не іздейміз: жаңа сойылған малдың еті, құрма-мейіз сияқты кептірілген жемістер, жаңғақтар мен дәмдеуіштер. Орталық Азия елдерінен келген сатушылардың дүкені көп.
Мекенжайы: Райымбек даңғылы, 212д/1.
«Барыс» — алып көтерме-бөлшек сауда базары, классикалық базарлардың «өркениетті ағасы» іспетті. Негізгі артықшылығы — бәрі бір шатырдың астында, 17 жабық қатарда орналасқан. Жаңбырлы не аптап күндері аралаған өте ыңғайлы.
Орталық павильондағы жаңа айналдырылған қазы-қарта мен сүт өнімдерінен бастап, сауда қатарларындағы теңіз өнімдері, дәмдеуіштер және Өзбекстан мен Тәжікстаннан келген балдай кептірілген жемістерге дейін — мұнда бәрін бір жерден табуға болады.
Саудадан кейін қарныңыз ашса, қасында «Жұлдыз» сауда орталығының фудкорты бар.
Редакция кеңесі: ең жаңа өнімдерді алу үшін таңғы 6-8 аралығында барыңыз. Ал үнемдегіңіз келсе, кешке соққан жөн. Таңдау азайғанымен, сатушылар бағаны түсіріп береді.
«Жетісу»: жәдігер іздегендерге
Не іздейміз: винтаж бен антиквариат, жапон тауарлары және табиғи азық-түлік.
Мекенжайы: Құлжа тас жолы, Қайрат ықшам ауданы, 181–182.
«Жетісу» — азық-түлік базарынан гөрі антиквариат іздеуге арналған орын. Нағыз уақыт капсуласы дерсіз: шаң басқан жәшіктерден ерекше жәдігер іздегенді ұнататындарға таптырмас сауда орны. Мұнда советтік төсбелгілер, ескі фотоаппараттар, монеталар мен ретро ойыншықтар, сондай-ақ жапон керамикасы мен киімдері сатылады.
Редакция кеңесі: нағыз фермерлер мен сирек дүниелерді сатушылар әдетте базардың ішкі жағында отырады. Кіреберісте көбіне бағаны аспандатып қоятын алыпсатарлар тұрады. Базарды асықпай аралап, саудаласу үшін ертерек келген жөн.
Түрксіб пен Жангелдиндегі базар: гүл керек болса
Не іздейміз: жаңа кесілген гүлдер, құмырадағы өсімдіктер мен тұқымдар.
Мекенжайы: Сүйінбай даңғылы, 261 және Жангелдин көшесі, 31.
Дүкендегіден үш есе арзан гүл алғыңыз келе ме? Онда ерте тұруға тура келеді. Алматыда қала флористері жаппай гүл сатып алатын бірнеше көтерме гүл базары бар. Оған кез келген адам кіре алады, бастысы — таңмен таласып жетсеңіз болды.
Редакция кеңесі: бұл екі базарға ең дұрысы таңғы 5:30 бен 7:00 арасында бару керек. Дәл осы кезде жаңа кесілген гүлдер қойылады. Ауа салқын әрі адам да аз жүреді. Айтпақшы, қолма-қол ақша ала барыңыз.
Көп базарлайтындардың ақыл-кеңесі:
- Қолма-қол ақша алып алыңыз. Kaspi қазір көп жерде болғанымен, қолма-қол ақша ешқашан артықтық етпейді, әсіресе барахолкада. Бірақ базар ұрылары да жоқ емес, сондықтан ақшаңызға сақ болыңыз.
- Таңертең барған дұрыс. Ең жаңа өнім аламын, тыныш кезде базар аралаймын жесеңіз, таңғы 9 бен 11 аралығында барыңыз.
- Өз ыдысыңызызды ала барыңыз. Көп алматылық сүт не бал аларда өз банкасын апарады. Бұл — экологияға қамқорлық әрі сатушылар риза болатын шешім. Көп мөлшерде сауда жасар болсаңыз, үлкен сөмке ала барыңыз: базарда әдетте жұқа пакеттер беріледі, ал мықтырақ әрі үлкендеу пакетті сатып алуыңыз керек болады.
- Сауда дегеніміз — қарым-қатынас. Шығыс базарында тұрғаныңызды ұмытпаңыз, яғни агрессив болмаңыз. Жымиып, тауар жайлы бір-екі нәрсе сұрап, сыпайы түрде бағаны түсірту әлдеқайда ұтымды.
- Тұрақты баратын сатушы табыңыз. Керемет ірімшік, дәмді ет таптыңыз ба? Сол сатушыға қайта-қайта барыңыз. Жиі келіп тұратын адамға сатушылар ең жақсысын береді, бағасын да біраз түседі. Базар заңы сондай.
